Η ΡΑΕ συνεχίζει να προκαλεί

Η περίφημη Ανεξάρτητη  Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας(ΡΑΕ), παρά το σάλο που ξεσήκωσε η πρόσφατη απόφασή της να αυξήσει το ειδικό τέλος των ΑΠΕ και να επιβαρύνει τα τιμολόγια ρεύματος, σε μια κρίσιμη φάση για τους έλληνες καταναλωτές ηλεκτρικής ενέργειας(ΗΕ),  συνεχίζει να προκαλεί. Να δούμε μέχρι πότε!

Είναι πλέον γνωστό στους «παρεπιδημούντες»,  ότι η κρίση ρευστότητας  που μαστίζει κάθε οικονομική και παραγωγική δραστηριότητα στη χώρα μας, αγγίζει πολύ «απαλά» τους ιδιώτες παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας με καύσιμο το ΦΑ. Όλοι οι υπόλοιποι (ΔΕΗ, ΛΑΓΗΕ, ΑΔΜΗΕ, λιγνιτική παραγωγή, ΑΠΕ κ.α)  είναι υπερχρεωμένοι.

Σε αυτό το αποπνικτικό περιβάλλον στο χώρο της ενέργειας, η ΡΑΕ ξαναχτυπάει με ακόμη ποιο προκλητικό τρόπο. Προετοίμασε από τις αρχές του Μάρτη μια νέα δημόσια διαβούλευση, για να εξετάσει τις «στρεβλώσεις της Χονδρεμπορικής αγοράς» για μια ακόμη φορά. Έχω χάσει το μέτρημα πόσες διαβουλεύσεις έχει διοργανώσει για τις περιβόητες στρεβλώσεις της αγοράς (ΗΕ).

Οι καταναλωτές ρεύματος, όλοι οι παραγωγοί, πλην Λακεδαιμονίων (παραγωγοί ΦΑ) , ακόμη και ο Υπουργός Ενέργειας, ακούνε δημόσια διαβούλευση της ΡΑΕ και κουμπώνονται ή όσοι είναι θρησκευόμενοι σταυροκοπιούνται. Η νέα διαβούλευση ήδη έκλεισε τον πρώτο κύκλο και οι ομοβροντίες όλων των άλλων παραγωγών, από τη ΔΕΗ μέχρι του Φωτοβολταϊκούς της στέγης, έχουν ξεσηκώσει θύελλα. Ο λόγος είναι ότι η ΡΑΕ μεθοδεύει να επαναφέρει σε ισχύ τους «μηχανισμούς» της,  για να επιτύχει την ανακούφιση των ιδιωτών παραγωγών με ΦΑ, που όπως ισχυρίζεται «λειτουργούν μέσα σε ένα ασφυκτικό πλαίσιο οικονομικών συνθηκών με την κρίση ρευστότητας που διέπει όλη την ενεργειακή αλυσίδα»(sic!).

Αδιαφόρησε η ΡΑΕ προκλητικά για αυτά που καταγγέλλουν οι περισσότεροι παραγωγοί, δημόσιοι και ιδιωτικοί ότι οι τρείς περιβόητοι μηχανισμοί που λειτουργούσαν από το 2008 δηλαδή ο Μηχανισμός Ανάκτησης Μεταβλητού Κόστους (ΜΑΜΚ), ο Μηχανισμός Διασφάλισης Επαρκούς Ισχύος (ΑΔΙ) και ο Μηχανισμός του 30% για την ένταξη στο Σύστημα με ευνοϊκούς όρους, εξάχνωσαν ταχύτατα τη ρευστότητα στον τομέα παραγωγής ενέργειας, προς όφελος του λόμπι των ιδιωτών παραγωγών με ΦΑ. Δεν θα επεκταθώ και σε άλλους δευτερεύοντες μηχανισμούς που επέτυχαν εξίσου προκλητικά να μεταλλάξουν συμβατική θερμική  μονάδα  ΦΑ και να την μετατάξουν στις ΑΠΕ, για να συνδέεται κατά προτεραιότητα στο Σύστημα.

Η ΡΑΕ λοιπόν συνεχίζει ήδη το έργο της. Ανακοίνωσε τις νέες προτάσεις της μετά τη διαβούλευση, και προτείνει να άρει ξανά τις στρεβλώσεις της αγοράς που προκαλούνται «από την πολυπλοκότητα που εμφανίζει ο Ημερήσιος Ενεργειακός Προγραμματισμός (ΗΕΠ)». Είναι όμως γνωστό ότι την πολυπλοκότητα της αγοράς και του ΗΕΠ τη διαχειρίζεται η ΡΑΕ,  που μαζί με τους μηχανισμούς της επιτυγχάνει να ανεβοκατεβάζει την Οριακή Τιμή του Συστήματος και να μπερδεύει όλους του παραγωγούς και τους θεσμούς (ΑΔΜΗΕ, ΛΑΓΗΕ κα) ανεξαιρέτως, να διασπαθίζονται πολύτιμοι πόροι και να επιβαρύνονται διαρκώς οι καταναλωτές.

Τώρα η ΡΑΕ επιχειρεί να επαναφέρει τον κύριο Μηχανισμό Ανάκτησης Μεταβλητού Κόστους(ΜΑΜΚ) που διέλυσε τη Χονδρεμπορική αγορά και  τη βύθισε στα χρέη ξανά σε ισχύ, έτσι ακριβώς όπως λειτουργούσε και πριν.

Την τελευταία αυτή περίοδο η πολυπλοκότητα της αγοράς και το ανεβοκατέβασμα της Οριακής Τιμής του Συστήματος, επηρέασε ακόμα και το κόστος  στις λιγνιτικές μονάδες. Αποτέλεσμα η ΔΕΗ το πρώτο τρίμηνο του 2015, να μειώσει τη λιγνιτική παραγωγή και να το «ρίξει στις εισαγωγές», που στοιχίζουν φτηνότερα σήμερα, για να ισορροπήσει ενδεχομένως το λειτουργικό της κόστος.

Ο μεγάλος στόχος της ΡΑΕ είναι να επαναφέρει τους «μηχανισμούς» της, που στράγγιξαν τη ρευστότητα των παραγωγών κάθε είδους  και των θεσμών αλλά ικανοποιούσαν όμως τις απαιτήσεις των παραγωγών με καύσιμο το ΦΑ που η παραγωγή τους έχει γίνει περίπου «πειρατική» και βρίσκεται στο ισχνό επίπεδο  του 11%. Σε αυτή την νέα στρεβλή κατάσταση βοήθησε προφανώς και  άλλος μηχανισμός, Διασφάλισης Επαρκούς Ισχύος (ΑΔΙ) που όταν Ιούνιο του 2014 καταργήθηκε ο ΜΑΜΚ διπλασιάστηκε, ώστε να αμβλύνει τις απώλειες των παραγωγών με ΦΑ.

Είναι αυτονόητο πλέον ότι η κατάσταση αυτή δεν μπορεί να συνεχιστεί άλλο. Οι προτάσεις που έδωσε η ΡΑΕ στη δημοσιότητα προμηνύουν τη διαιώνιση της στρεβλής και αδιέξοδης κατάστασης της αγοράς.

Η ΡΑΕ αξιοποιεί ακόμη  και την «αποστροφή» που δείχνει στον τομέα της ενέργειας και ο ΣΥΡΙΖΑ, σχετικά με τα καμώματα των ιδιωτών παραγωγών και τη λειτουργία της αγοράς. Κάθε επιλογή στο πλαίσιο της αγοράς ενέργειας και κάθε  δράση των ιδιωτών παραγωγών, προκαλεί αναταράξεις και αποστροφή. Έτσι το πρόβλημα της ασύδοτης δραστηριότητας της ΡΑΕ παραμένει στην ουσία στο απυρόβλητο.

Η λύση δεν είναι σύνθετη είναι μάλλον απλή, τουλάχιστον στη σημερινή συγκυρία. Μέχρι ο ΣΥΡΙΖΑ να επιτύχει τη ριζική αναδιάρθρωση του εθνικού ενεργειακού συστήματος, πρέπει να αποσαφηνίσει τις «κόκκινες γραμμές» που είναι και τις μόδας  για την αγορά ενέργειας όπως λειτουργεί σήμερα.

• Να διεκδικήσει την άμεση ανάκληση όλων των μηχανισμών της ΡΑΕ που αποτελούν έναν από τους κύριους παράγοντες των στρεβλώσεων της αγοράς και προκαλούν την διαρκή επιβάρυνση των καταναλωτών.

• Να προχωρήσει στις απαραίτητες παρεμβάσεις που θα εναρμονίσουν την αγορά ενέργειας με τις ενεργειακές εξελίξεις που δρομολογούνται στην Ευρώπη αξιοποιώντας τις  ισχυρές Δημόσιες  Επιχειρήσεις Ενέργειας που διαθέτει.

• Με την απαίτηση  συνεργασίας όλων των εμπλεκομένων για τη λειτουργία του εθνικού ενεργειακού συστήματος να διασφαλίσει την ανάληψη ευθύνης και συμμετοχής όλων (Ιδιώτες Παραγωγούς, Παραγωγούς ΑΠΕ, όμιλο ΔΕΗ) προκειμένου να λειτουργήσει η αγορά ενέργειας με διαφάνεια, χωρίς στρεβλώσεις και υγιή ανταγωνισμό, στο δεσμευτικό πλαίσιο για τη χώρα του μοντέλου στόχου που αναπτύσσεται στην Ευρώπη και αποκλείει τις στρεβλώσεις, την αδιαφάνεια,  τις μεροληπτικές επιδοτήσεις και τα παιχνίδια των κερδοσκοπικών συμφερόντων, προφανώς σε συνθήκες ανταγωνισμού και να επιδιώξει λόγω συνθηκών κάποιες εξαιρέσεις .

• Να θεσμοθετήσει τον υγιή ανταγωνισμό και στη χώρα μας, σε μια ολοκληρωμένη και ανοικτή αγορά, με την απαίτηση οι ιδιώτες παραγωγοί, να συγκροτήσουν, αν το επιτρέπουν οι δυνατότητές τους, ολοκληρωμένες(καθετοποιημένες) επιχειρήσεις και όχι να στρέφονται μονομερώς προς την παραγωγή και να αγνοούν τη διανομή, παίζοντας μόνο κερδοσκοπικά παιχνίδια,  διαφορετικά θα αποκλείονται αντικειμενικά από μια υγιή, ανταγωνιστική  και συγκροτημένη  αγορά, δεν θα μπορέσουν να συνεχίσουν να παίζουν τα παιχνίδια τους

• Αν οι διαβουλεύσεις που θα απαιτηθούν μεταξύ όλων των εμπλεκομένων, θα είναι σοβαρές διαφανείς και αποτελεσματικές, μπορεί να συζητηθεί η δυνατότητα ενός μόνου και αποκλειστικού θεσμικού πλαισίου Διασφάλισης Επαρκούς Ισχύος, που όμως θα αφορά όλους ανεξαιρέτως τους παραγωγούς, δημόσιους και Ιδιωτικούς, ανεξαρτήτως κατηγορίας ισχύος και είδος  καυσίμου.

Αν δεν γίνει μια προγραμματική συμφωνία, στον βασικό τομέα της ενέργειας, άκρως απαραίτητης   υποδομής για την ανάπτυξη, η χώρα δεν θα μπορέσει να προχωρήσει με ευνοϊκούς όρους την επιδιωκόμενη και πολυπόθητη παραγωγική ανασυγκρότηση και τότε δεν θα χρειάζεται ούτε το «Δημόσιο» ούτε το «Ιδιωτικό» στην ενέργεια.