Η ώρα της αλήθειας

Βρισκόμαστε ένα μήνα πριν από τις ευρωεκλογές. Παρά τις προσπάθειες από πολλές πλευρές και  αφετηρίες, να συντηρηθεί θολό το πολιτικό τοπίο στην Ευρώπη, οι εξελίξεις στο πραγματικό επίπεδο της οικονομίας ξεκαθαρίζουν.

Αξίζει επομένως να διατυπωθούν με σαφήνεια ορισμένες αλήθειες που σηματοδοτούν τη νέα ευρωπαϊκή πραγματικότητα και δεν επιδέχονται πολιτικές αλλοιώσεις με συνθηματολογίες ή σκοπιμότητες παντός  είδους, που συνεχίζουν να περιρρέουν στην εσωτερική και ευρωπαϊκή πολιτική ατμόσφαιρα.

Όπως σημείωσε ο κ Τόμας Μάγιερ πρώην επικεφαλής της Deutsche Bank (D.B), «Στην Ευρωζώνη δεν αλλάζει η απόφαση της κ Μέρκελ, καμία χώρα δεν πρόκειται να εγκαταλείψει την Ευρωζώνη. Υποστηρίζει τον κ Σαμαρά επειδή και εκείνος την βοηθά να εφαρμόσει αυτήν την πολιτική». Όσον αφορά το Grexit, σημείωσε, για το σφάλμα του κ Κρούγκμαν που προέβλεπε την έξοδο της Ελλάδας από το € ότι, «Προφανώς ο κ Κρούγκμαν υποτίμησε την αποφασιστικότητα της κ Μέρκελ να κρατήσει την Ευρωζώνη ενωμένη». Τέλος τόνισε ότι «η εξέλιξη της αγοράς των ομολόγων στις χώρες της Ευρωζώνης τα τελευταία χρόνια μου θυμίζει τη σύγκλιση των επιτοκίων κατά τη δημιουργία της. Όπως και τότε, έτσι και σήμερα, οι επενδυτές εμπιστεύονται την πολιτική βούληση για τη διατήρηση της Ευρωζώνης» (Συνέντευξη του Τ. Μάγιερ  στην Καθημερινή 27/04/2014).

Έτσι όλοι  είναι ικανοποιημένοι, διότι η ευρωζώνη έχει γίνει ξανά αξιόπιστη στις διεθνείς αγορές και συνεχίζει την πορεία της. Αυτή η εκτίμηση δεν αποτελεί καθόλου μια τεχνικού χαρακτήρα πολιτική προσπάθεια για να δικαιολογηθεί η μονεταριστική πολιτική που ασκείται στην Ευρώπη μέσω του νεοφιλελεύθερου αφηγήματος. "Αγοράστε Ευρώπη και Ιαπωνία" συστήνουν οι αναλυτές της Wall Street. Η κρίση χρέους προφανώς ξεπεράστηκε με βαρύτατες οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες για τις χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας, αλλά χωρίς επιπτώσεις για τις πλεονασματικές χώρες του Βορρά και ιδιαιτέρως τη Γερμανία, που δανείζεται με αρνητικά επιτόκια.  Δηλαδή μια πορεία από τα ίδια, με το γενικόλογο και αμφίσημο σύνθημα, «για περισσότερη Ευρώπη, που άλλωστε είναι το κυρίαρχο σύνθημα της άρχουσας ευρωπαϊκής ελίτ, για τις ευρωεκλογές του Μαΐου.

Η Πορτογαλία, έχει βγει και δανείζεται από τις αγορές με σχετικά ευνοϊκό επιτόκιο κάτω του 3,5%. Ακόμη και η Ελλάδα, τέσσερα χρόνια μετά από τη βαθιά ύφεση και την παρατεταμένη κρίση, τόλμησε άνοιγμα προς τις αγορές, για λόγους προεκλογικών σκοπιμοτήτων και επέτυχε «διάνα», προφανώς με υψηλό επιτόκιο (5%), που ικανοποιούσε όμως τους διεθνείς  κερδοσκόπους.

Η Ισπανία και η Ιρλανδία δανείζονται αυτή την περίοδο, με ευνοϊκά επιτόκια που είναι φθηνότερα από τα επιτόκια  με τα οποία δανείζονται οι ΗΠΑ. Ρεκόρ φθηνού δανεισμού για την Ιταλία και Ισπανία.

Αυτό το αδιαμφισβήτητο γεγονός συνδέεται με τις «ανάγκες» των διεθνών επενδυτών, που έχουν μπροστά τους το φάσμα  των αναξιοποίητων πόρων τους, λόγω του περιορισμού των δανεισμών.

Κυρίως όμως έχει να κάνει με την εκτίμηση τους, ότι η ΕΚΤ έχει ξεκαθαρίσει έμπρακτα, έστω εκτός θεσμικού πλαισίου, την απόφασή της να βοηθήσει τις χώρες της ευρωζώνης να εξυπηρετήσουν τα χρέη τους. Η υπόθεση της υπερχρεωμένης Ελλάδας και των άλλων ελλειμματικών χωρών της ευρωπαϊκής περιφέρειας  πέρασε προς το παρόν. Τώρα οι αγορές επιστρέφουν ξανά στην απέναντι όχθη της προσφιλούς κερδοσκοπίας και των υψηλών αποδόσεων. Όποιος δεν το βλέπει αυτό εθελοτυφλεί.

Τι γίνεται με την Ελλάδα

Τι γίνεται όμως με το « μαύρο πρόβατο» την Ελλάδα;

Ο κ Τόμας Μάγιερ έδωσε την απάντηση με κυνικό είναι η αλήθεια τρόπο. Η κ Μέρκελ επέβαλλε την απόφασή της. «Είναι λάθος να θεωρείται μη αναστρέψιμη η συμμετοχή στην ΟΝΕ. Με δεδομένο ότι δεν έχουμε ένα ευρωπαϊκό ομόσπονδο κράτος, εναπόκειται στα εθνικά κράτη η διαχείριση της κυριαρχίας τους».  

Είναι επομένως δεδομένη η πολιτική που ασκείται σήμερα στην Ευρωζώνη. Ο κ Μάγιερ προχώρησε και σε μια άλλη σημαντική και μη αμφισβητούμενη πλέον διαπίστωση. «Η μεγάλη ύφεση έχει προφανώς παρέλθει, αλλά η ανάπτυξη θα παραμείνει εξαιρετικά ανίσχυρη, ώστε να αποκατασταθεί η βιωσιμότητα του χρέους και να μειωθεί η ανεργία» και πρόσθεσε με εξίσου  προκλητικό  τρόπο την άποψή του περί Grexit. «Κατά τη γνώμη μου αποδείχτηκε  πως ήταν λάθος για την Ελλάδα να ενταχθεί στο €. Η Ελλάδα θα έπρεπε να είχε τη δυνατότητα να διορθώσει το λάθος». Και συμπλήρωσε. «Στο πλαίσιο αυτό θα πρέπει να το αποφασίσουν οι έλληνες, αν θα παραμείνουν στην Ευρωζώνη και να αναρωτηθούν αν η χώρα μπορεί να ξεπληρώσει το υψηλό της χρέος, ούσα μέλος της Ευρωζώνης» Τα είπε όλα, με ωμό τρόπο ο κ Τ. Μάγιερ. Δεν υπάρχει για τη Γερμανία τίποτε άλλο στην Ευρώπη, από μια εταιρική σχέση κρατών, ούτε αλληλεγγύη, ούτε προοπτική αλλαγής πολιτικής για σύγκλιση και συνοχή. Υπάρχει όμως εναλλακτική από την Ευρωπαϊκή Αριστερά που διεκδικεί μετά από πολλά χρόνια  επαναθεμελίωση της Ευρώπης.

 Αυτή είναι εν ολίγοις η κυρίαρχη πολιτική που επικρατεί στην Ευρώπη. Σύμφωνα με αυτήν οφείλουν όλα τα πολικά κόμματα στην Ελλάδα αλλά κυρίως ο ελληνικός λαός να δώσουν απάντηση στα κρίσιμα ερωτήματα, που επισήμανε ο Γερμανός πρώην Τραπεζίτης με περίσσια κυνισμού και προκλητικότητας. Δεν είναι τυχαίο ότι όλοι οι πρώην αξιωματούχοι της Ε.Ε ανοίγουν τα στόματά τους μετά την αποχώρησή τους από τα κέντρα εξουσίας. Τα ίδια έκανε παλιότερα και ο κ Τρισσέ πρώην Πρόεδρος της ΕΚΤ.

Είναι αυτονόητο ότι δεν χρειάζεται πλέον επιχειρηματολογία για το Grexit. Έχουν καταναλωθεί τόνοι μελάνης και έχουν ειπωθεί όλα τα επιχειρήματα. Αν ήταν λάθος όπως ισχυρίζονται πολύ, ο τρόπος που η χώρα μας εντάχθηκε στην Ευρωζώνη, με τη συμβολή και της δημιουργικής λογιστικής, σήμερα θα ήταν καταστροφική για το μέλλον της, μια έξοδος από το € όπως ισχυρίζεται ο Γερμανός αξιωματούχος. Μια πιθανή έξοδος από το € σήμερα δεν θα ήταν κοινωνικά ειρηνική και πειθαρχημένη, θα ήταν καταστροφική οικονομικά, θα προκαλούσε  εθνική χρεοκοπία, με σοβαρούς εθνικούς, διπλωματικούς, πολιτικούς, γεωπολιτικούς κινδύνους, μη αναστρέψιμους και μη μετρήσιμους, σε μια περίοδο και σε μια περιοχή, που φλέγεται από συγκρούσεις και πολέμους, από τις ταραχές στην  Τουρκία και στην την Ουκρανία στα ανατολικά σύνορά μας έως  τις χώρες που βρέχονται από τη Μεσόγειο Θάλασσα, η οποία έχει μετατραπεί σε νεκροταφείο ανθρώπινων υπάρξεων. Σε έναν πλανήτη που στο μεγαλύτερο μέρος του επικρατεί βαρβαρότητα, από την Αμερικανική ήπειρο έως  την Αφρική και την Ασία, από τις εξεγέρσεις κατσαρόλας  στις χώρες της Λατινικής Αμερικής έως τις αιματηρές συγκρούσεις και τις πολεμικές συγκρούσεις   στις Αραβικές χώρες. Άλλωστε στην Ελλάδα το ποσοστό των Ελλήνων που ιστορικά, πολιτισμικά γεωπολιτικά αισθάνονται ευρωπαίοι είναι συντριπτικά μεγάλο. Οι πολιτικές αντιπαραθέσεις των κυρίαρχων δυνάμεων που συγκρούονται στο πολιτικό προσκήνιο παρά τις ακρότητές και τις υπερβολές τους, επί της ουσίας  «διαγκωνίζονται» να κατακεραυνώσουν, η μία την άλλη, ότι υπονομεύουν την ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας, με τον ένα δεξιόστροφο  ή ένα  αριστερόστροφο τρόπο.

Διαφορές υπάρχουν και αφορούν στην επιλογή διεξόδου από την κρίση.

Η μία επιλογή επικεντρώνεται στην άνευ όρων ευθυγράμμιση με την πολιτική της άρχουσας ευρωπαϊκής ελίτ, που όπως επισήμανε ο κ Τ. Μάγιερ και όχι μόνον αυτός, «η ανάπτυξη θα παραμείνει εξαιρετικά ανίσχυρη ώστε να αποκατασταθεί η βιωσιμότητα του χρέους  και η ανεργία. Όποιος διαπιστώνει ότι η νομισματική  κυριαρχία που εκχώρησε τον ενοχλεί θα πρέπει να έχει τη δυνατότητα να την ανακτήσει». Δηλαδή, όποιος ενοχλείται να αποχωρήσει από το ευρώ.

Την πολιτική αυτή στηρίζει και η μνημονιακή κυβέρνηση της χώρας μετά την τούμπα  του κ. Σαμαρά, που επενδύει τώρα στο φόβο και στην αβεβαιότητα μιας απομάκρυνσης από το μπλοκ των κυρίαρχων δυνάμεων που σήμερα διαχειρίζονται ενωμένες τις τύχες της Ευρώπης. Αυτή η επιλογή εφαρμόστηκε τέσσερα ολόκληρα χρόνια και έδειξε τα όριά της. Μείωση του ΑΕΠ 25%, του εισοδήματος των εργαζομένων 30%. Εκτίναξη της ανεργίας, έξη στους δέκα νέους είναι άνεργοι, και το όριο φτωχοποίησης των πολιτών εκτινάχθηκε  στο 35%. Πλήρης καταστροφή  του ήδη  παρηκμασμένου παραγωγικού μοντέλου της χώρας. Όποιος λοιπόν εκβιάζεται και φοβάται το μέλλον του  μπορεί να στηρίξει το μνημονιακό μπλοκ και να ενισχύσει την επιλογή της μακρόχρονης επιτήρησης της χώρας,που καταδικάζεται σε μακροχρόνια στασιμότητα από-επένδυση και βιομηχανική αποδιάρθρωση. Με την ακατάσχετη  παραγωγή «μεταρρυθμίσεων», που επιβάλλονται χωρίς ίχνος αλληλεγγύης προς τα χαμηλά και μεσαία εισοδηματικά στρώματα, χωρίς καμία σημαντική αναπτυξιακή συνδρομή, μέχρι την οριστική μετατροπή της Ελλάδας σε συμπληρωματική ενδοχώρα του πυρήνα της Ευρωζώνης, με πρότυπο οικονομίας χαμηλού εργατικού κόστους, χαμηλής εξειδίκευσης, ενδιάμεσης τεχνολογίας

Όμως αυτή η επιλογή δεν συμβαδίζει με τη διατήρηση της χώρας στον πυρήνα της Ευρωζώνης και επιβάλλει την υποβάθμισή της, η οποία είναι  μη αναστρέψιμη για μεγάλο χρονικό διάστημα, πλήρως εξαρτημένη από τις διαθέσεις και τις επιλογές της άρχουσας ευρωπαϊκής ελίτ, για το μέλλον της «περισσότερης Ευρώπης» που ευαγγελίζεται. Εφόσον η μνημονιακή κυβέρνηση δεν θέτει ζήτημα ουσιαστικής απομείωσης του χρέους, η όποια μελλοντική ανάκαμψη, θα επιδιωχθεί από τους δανειστές να γίνει με όρους διείσδυσης ξένων επιχειρήσεων στη μέχρι σήμερα «κλειστή» ελληνική αγορά στην οποία κυριαρχούσε η μικρομεσαία επιχείρηση. Πολιτική που θα επιχειρήσει τη  συρρίκνωση στο κατώτερο δυνατό σημείο του εργατικού κόστους για την επίτευξη  εξωστρεφούς ταχύρυθμης ανάκαμψης, και τη διατήρηση όσο γίνεται υψηλότερων ρυθμών μεγέθυνσης, για να υπηρετείται η άνετη αποπληρωμή του χρέους και ταυτόχρονα η χώρα να καταδικάζεται σε εταίρο δεύτερης κατηγορίας σε μια Ευρωζώνη δύο ταχυτήτων

Η άλλη επιλογή πρόταση.

Η άλλη εναλλακτική επιλογή είναι αυτή που προτείνει ο ΣΥΡΙΖΑ.

Η πολιτική της εσωτερικής υποτίμησης που αποδέχτηκαν και άσκησαν οι μνημονιακές κυβερνήσεις, οδήγησε σε ανατροφοδοτούμενο πληθωρισμό, υψηλά επιτόκια, μεγάλη αβεβαιότητα, παραγωγική υστέρηση, κερδοσκοπικές και ευκαιριακές επενδύσεις σε απαξιωμένες τιμές, επικίνδυνη μακροοικονομική χαλάρωση. Το λάθος μείγμα πολιτικής που εμφανίστηκε ως λάθος δημοσιονομικών πολλαπλασιαστών από την τρόικα, ήταν αποτέλεσμα της εμπροσθοβαρούς δημοσιονομικής λιτότητας με επίκεντρο τις υπέρμετρες φορολογικές επιβαρύνσεις και όχι τη μείωση της φοροδιαφυγής, με δραστική μείωση των μισθών και των συντάξεων, με περιορισμό της ρευστότητας, με δραματική συρρίκνωση των δημόσιων επενδύσεων, συναλλαγματική αβεβαιότητα και χαμηλό βαθμό ανταγωνισμού. Στις συνθήκες αυτές το πραγματικό ΑΕΠ μειώθηκε σωρευτικά κατά 23% τα τελευταία έξη χρόνια και ταυτόχρονα ο πληθωρισμός την ίδια περίοδο αυξήθηκε κατά 6,5 %(GDP deflator). Το παραπάνω λανθασμένο μείγμα διαμόρφωσε ένα πλέγμα προβληματικών συνεπειών, με υψηλή ανεργία, σημαντική απώλεια παραγωγής  και αύξηση του δημόσιου χρέους σαν ποσοστό του ΑΕΠ παρά τη αναδιάρθρωση του χρέους (PSI). Για τις συνέπειες αυτές είναι προφανές ότι  δεν ευθύνεται το ευρώ.

Η πολιτική των μνημονιακών κυβερνήσεων εγκατέλειψε την επίλυση της υπερχρέωσης της χώρας στους χειρισμούς των δανειστών.

Η πολιτική αυτή αποτελεί έμμεση παραδοχή της απουσίας εθνικής στρατηγικής.

Αποτελεί απόδειξη της εγκατάλειψης κάθε διαπραγμάτευσης.

Διευκολύνει την αναδιάρθρωση του χρέους με όρους που εξυπηρετούν πρωτίστως τους δανειστές

Επιτρέπει τη βίαιη προσαρμογή του παραγωγικού προτύπου της χώρας σε μορφή συμπληρωματική του ευρωπαϊκού πυρήνα

Απεμπολεί τη δυνατότητα διεκδίκησης της ισοτιμίας, σε όρους παραγωγικής δομής, στο πλαίσιο της ευρωζώνης

Οι ανωτέρω συνθήκες προδιαγράφουν ένα μέλλον χωρίς ελπίδα, χωρίς ανάπτυξη, χωρίς μείωση της ανεργίας χωρίς τη μικρομεσαία ελληνική επιχειρηματικότητα.

Ο ΣΥΡΙΖΑ επενδύει στην ελπίδα, στη διατήρηση της χώρας στην Ευρωζώνη με όρους ισοτιμίας, που μπορεί να επιτευχθεί μόνο με τη διαγραφή μέρους του χρέους και εφαρμογή σχεδίου παραγωγικής ανασυγκρότησης ενδογενούς χαρακτήρα, με επενδυτικές διευκολύνσεις από τα διαρθρωτικά ταμεία της Ένωσης ή και  τα ειδικά χρηματοπιστωτικά εργαλεία, για τη χρηματοδότηση της ανάπτυξης. Αυτός πρέπει να είναι ο βασικός κορμός της διαπραγμάτευσης και της πολιτικής [ου θα επιτύχει να διατηρήσει τη χώρα στην Ευρωζώνη με όρους ισοτιμίας και όχι εκβιαστικής υποταγής στα σχέδια της άρχουσας ευρωπαϊκής ελίτ. Αυτό το σχέδιο είναι ενταγμένο στη στρατηγική του κόμματος της Ευρωπαϊκής Αριστεράς που μετά από 60 και πλέον χρόνια σηκώνει το ανάστημά του στην Ευρώπη με μια ριζοσπαστική εναλλακτική στρατηγική.