Αδιεξοδο και στη διείσδυση των Εναλλακτικών Πηγών Ενέργειας

Το πρόβλημα της τιμολόγησης των ΑΠΕ «σέρνεται» στη χώρα μας από το 1999. Ο νόμος 2773/1999 υπήρξε η Λυδία λίθος της απορρύθμισης του Εθνικού Διασυνδεδεμέμου Συστήματος Παραγωγής και Μεταφοράς με "κερασάκι" την ένταξη των ΑΠΕ στην ηλεκροπαραγωγή. Μετά από δέκα πέντε χρόνια αποσπασματικών παρεμβάσεων, ψηφισθέντων νόμων και «ρυθμίσεων», όλων των κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ, ΝΔ  και των μνημονιακών συγκυβερνήσεων, οδηγηθήκαμε  στο σημερινό αδιέξοδο και σε νέα αποσπασματική και ανισόρροπη ρύθμιση περί επανακαθορισμού στοιχείων τιμολόγησης των ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ.

Η απαράδεκτη αυτή κατάσταση επιβεβαιώνει δυστυχώς τις τεκμηριωμένες παρεμβάσεις του ΣΥΡΙΖΑ από 2010 μέχρι σήμερα, τις σοβαρές ενστάσεις του στα θέματα, της έλλειψης ενεργειακού σχεδιασμού και λεπτομερούς σχεδίου ανάπτυξης των ΑΠΕ, και ιδιαιτέρως   των διαδικασιών της χωροθέτησης, της αδειοδότησης και της τιμολόγησής τους και  αναδεικνύει το βάρος  των ευθυνών των μέχρι σήμερα κυβερνήσεων, που αντί να αξιοποιήσουν τα συγκριτικά πλεονεκτήματα των ΑΠΕ για τη βελτίωση του στο ήδη σπάταλου, εξαρτημένου και ρυπογόνου ενεργειακού μίγματος της χώρας,  οδήγησαν την ενεργειακή υποδομή της  σε πλήρες αδιέξοδο μαζί με τις ΑΠΕ. Όλα αυτά διότι:

• Οι ΑΠΕ χωρoθετούνται, με πλήρη υποβάθμιση των περιβαλλοντικών όρων, χωρίς κανένα σεβασμό στις περιοχές προστασίας της φύσης, εθνικά πάρκα, προστατευόμενους φυσικούς σχηματισμούς και περιοχές υπό ανάπτυξη, με μοναδική εξαίρεση ολίγων περιοχών απόλυτης και διεθνώς διαπιστευμένης προστασίας (Ramsar και Natura). Κάθε δημόσια έκταση προσφέρεται απλόχερα στους ιδιώτες που διεισδύουν άναρχα στο χώρο της ενέργειας για την ανάπτυξη βιομηχανικής κλίμακας εγκαταστάσεων ή κερδοσκοπία, ακόμη και σε περιοχές που έχουν χαρακτηριστεί αναδασωτέες.  

• Η τιμολόγηση των ΑΠΕ έρχεται και επανέρχεται με ένταση λόγω της πλήρους αποτυχίας της ενεργειακής και τιμολογιακής πολιτικής των κυβερνήσεων στον ευαίσθητο και ελπιδοφόρο αυτό τομέα, που επαναβεβαιώνει τις εκτιμήσεις, των υπερβολικά υψηλών τιμών για τα μεγάλα αιολικά και φωτοβολταϊκά πάρκα, την αδιαφορία και τον εμπαιγμό των μικρών επενδυτών ΑΠΕ, ενώ αντιθέτως θα έπρεπε για τα μεγάλα ενεργειακά πάρκα ΑΠΕ να υπάρχει πρόβλεψη σταδιακής ένταξής τους με ισότιμους όρους στο ενεργειακό σύστημα και οι μικρές εγκαταστάσεις θα έπρεπε να διευκολυνθούν με προοπτική της αποκεντρωμένη και οριζόντια ανάπτυξη τους, προς όφελος των τοπικών κοινωνιών, των δήμων και των μικρομεσαίων επαγγελματικών δραστηριοτήτων, που πλήττονται ως καταναλωτές από το βεβαρυμμένο κόστος τιμολόγησης της ενέργειας.

• Η δημιουργία των ελλειμμάτων (τρεχουσών και σωρευτικών) του ΛΑΓΗΕ ΑΕ, αποτελεί αποκλειστική ευθύνη του ΥΠΕΚΑ και της κυβέρνησης που νομοθετεί. Είναι αδιανόητο σε μια σοβαρή χώρα, από το 2006 που καθιερώθηκαν τα κίνητρα για την ανάπτυξη των ΑΠΕ μέχρι σήμερα, οι τιμές της kWh να έχουν τροποποιηθεί επανειλημμένως με αποσπασματικό τρόπο, ενώ ουδέποτε εκτιμήθηκε η ταχύρυθμη διείσδυσή των ΑΠΕ ή λήφθηκαν εγκαίρως μέτρα για τυχόν διορθώσεις της τιμολόγησης τους, πριν από την συμβολαιοποίηση ή την υλοποίηση των έργων.

Κατά μείζονα λόγω είναι απαράδεκτο να χαρατσώνονται εκ των υστέρων υλοποιημένα έργα με το κωμικοτραγικό επιχείρημα «Δυστυχώς πτωχεύσαμε ενεργειακά», χωρίς ούτε καν να αναφερθούν οι πραγματικές αιτίες της πτώχευσης, που δεν είναι άλλες από τις χρόνιες αιτίες στρέβλωσης της περιβόητης χονδρικής αγοράς, «μαϊμού» όπως την αποκάλεσαν κυβερνητικοί άνθρωποι. Οι βασικοί μηχανισμοί  που προκάλεσαν τις στρεβλώσεις και το αδιέξοδο στον ενεργειακό τομέα είναι:

√ Ο Μηχανισμός Αποδεικτικών Διαθεσιμότητας Ισχύος, ο μηχανισμός Αναπλήρωσης Μεταβλητού Κόστους.

√ Ο κανόνας του 30%.

√ Η αναποτελεσματική θεσμοθέτηση της Ειδικής Έκτακτης Εισφοράς που θα αντιμετώπιζε το έλλειμμα του ΛΑΓΗΕ ΑΕ.

√ Η αυθαίρετη και ανισόρροπη καθιέρωση την επιδότησης των ΑΠΕ (FiT) σε μία αναρχούμενη και ασύδοτη αγορά ηλεκτρικής ενέργειας φιάσκο.

√ Η προκλητική ευνοϊκή μεταχείριση των ιδιωτών παραγωγών ΦΑ στο πλαίσιο της χονδρεμπορικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας σε βάρος της ΔΕΗ  και του κόστους της ενεργειακής παραγωγής, που στη συνέχεια μετακυλύεται  στους καταναλωτές ηλεκτρικής ενέργειας με τις συνεχείς υπέρογκες αυξήσεις των τιμών του ρεύματος για την κάλυψη των ελλειμμάτων του ΛΑΓΗΕ ΑΕ.

√ Με την προκλητική ένταξη στις διατάξεις επιδότησης ΑΠΕ μονάδας ΦΑ  (ΣΗΘΥΑ),  μετά από την  εκ των υστέρων μετατροπή της, για να εξυπηρετηθεί συγκεκριμένος ιδιώτης παραγωγός που κυριολεκτικά αλωνίζει στον τομέα της ενέργειας σε βάρος του εθνικού συμφέροντος.

Οφείλει η Κυβέρνηση τουλάχιστον στο όνομα του κύρους και της σοβαρότητας της συνέχειας του ελληνικού κράτους, να καλύψει το συσσωρευμένο έλλειμμα και να λάβει μέτρα για το τρέχων έλλειμμα, μετά από ολοκληρωμένη και αποτελεσματική διαβούλευση τουλάχιστον με τους μικρούς και μεσαίους επενδυτές, που πλήττονται με σφοδρότητα από τον επικείμενο δήθεν «παραμετροποιημένο» επανακαθορισμό της τιμολόγησης των ΑΠΕ.

Με αφορμή τα όσα κωμικοτραγικά διαδραματίζονται αυτές τις ημέρες στον τομέα της ενέργειας να τονίσουμε τα εξής που συγκροτούν τις βασικές κατευθύνσεις της πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ στις ΑΠΕ:

• Κλειδί της ανάπτυξης της παραγωγής ΗΕ και της βελτίωσης του ενεργειακού μίγματος, αποτελεί η ποσοστιαία αύξηση του μεριδίου των ΑΠΕ και ιδιαιτέρως η αυξημένη συμβολή της ηλιακής ενέργειας στη τελικά παραγόμενη ΗΕ. Όμως η αυξανόμενη με άναρχο τρόπο διείσδυση των ΑΠΕ, προκαλεί μια σειρά από προκλήσεις, ιδιαιτέρως όταν το δίκτυο δεν μπορεί να υποδεχτεί νέες μονάδες παραγωγής από ΑΠΕ. Η αναγκαιότητα επέκτασης των δικτύων παραμένει η κύρια πρόκληση για την πρόσβαση των ΑΠΕ στο δίκτυο. Και εδώ  η κυβέρνηση κωφεύει. Γιατί όχι μόνο  δεν έχει πολιτική επέκτασης των δικτύων αλλά αντίθετα εκποιεί τη βασική ενεργειακή υποδομή της χώρας τα δίκτυα μεταφοράς(ΑΔΜΗΕ).

• Η αύξηση των ΑΠΕ στο ενεργειακό μίγμα, λειτουργεί ως διαρκής προειδοποίηση ότι η ενεργειακή διατηρησιμότητα και η επιτυχής ανάπτυξη του στόχου της διείσδυσης των ΑΠΕ, η κάλυψη των δεσμευτικών στόχων του 20-20-20 για το 2020, απαιτούν καλύτερο ενεργειακό σχεδιασμό και συγχρονισμό, για τη βελτιστοποίηση της αποδοτικότητας τους στο εθνικό ενεργειακό σύστημα.

• Σήμερα δημιουργείται η ανάγκη αντιμετώπισης του σύγχρονου τεχνολογικού προβλήματος της «αποθήκευσης της ενέργειας» που θα κληθεί σύντομα η χώρα να αντιμετωπίσει αφού αποτελεί «συνοδευτική πολιτική» ανάπτυξης των ΑΠΕ. Πρώτο μέτρο προς αυτή την κατεύθυνση,  η ύπαρξη ευέλικτων μονάδων ροής ΑΠΕ, για να καλυφθούν  οι υπαρκτές  και  ενοχλητικές για την ασφαλή και σταθερή λειτουργία των δικτύων διακυμάνσεις των ΑΠΕ, όταν το εθνικό σύστημα παραγωγής θα ενσωματώσει μεγάλες ποσότητες ΑΠΕ προκειμένου  να εξασφαλίσει την ευστάθεια του δικτύου. Πρόβλημα εξίσου σημαντικό και δαπανηρό που παραμένει άλυτο για το οποίο σύντομα η χώρα μας πρέπει να δώσει απαντήσεις και η κυβέρνηση της αγνοεί και επιδίδεται στις αγοροπωλησίες του πάλαι ποτέ οργανωμένου αποτελεσματικού, χαμηλού κόστους, δημόσιου ενεργειακού συστήματος της χώρας που σήμερα σε συνθήκες κρίσης θα μπορούσε να συμβάλλει αποτελεσματικά στην όποια προσπάθεια ανάκαμψης της εθνικής οικονομίας της χώρας.