ΣΥΡΙΖΑ στην κυβέρνηση, φόβος ή ελπίδα

ΕΠΙΚΑΙΡΟΠΟΙΗΜΕΝΟ

 Την τελευταία περίοδο μια σειρά από διανοούμενους και μαρξιστές έχουν ανοίξει ένα ζήτημα σημαντικού ενδιαφέροντος.

Η Ελλάδα από πολλές πλευρές της δημοσιότητας,  της πολιτικής, της οικονομικής  και της κοινωνικής ζωής  έχει βρεθεί στο κέντρο των  εγχώριων και των διεθνών εξελίξεων.

Στην Ευρώπη, οι αναφορές στη χώρα μας πριν και μετά το ξέσπασμα της κρίσης χρέους, ήταν και παραμένουν πολλές και επαχθείς, που εκθέτουν το κύρος της,      προσβάλλουν το λαό της (Έλληνες Τεμπέληδες, Ελλάδα Πειραματόζωο, GREXIT, Ακυβέρνητη χώρα) και εκθέτουν, ορθώς, τον Πρωθυπουργό και την μνημονιακή συγκυβέρνηση.

Οι πιο πρόσφατες ήταν από το “Der Spiegel”, που διακωμώδησε χυδαία τον Έλληνα Πρωθυπουργό, ίσως να του άξιζε κιόλας και προσομοίασε με εξευτελιστικό τρόπο την Ελλάδα χώρα της ευρωζώνης ως τριτοκοσμική(Αφγανιστάν, Πακιστάν). Της “WSJ”, που ειρωνεύτηκε με άρθρο της και σκληρό τρόπο την Ελληνική Προεδρία της Ε.Ε, με την εξευτελιστική φράση ως τίτλο, «Ελληνική Προεδρία κωμωδία και τραγωδία». Τη γνωμοδότηση της  Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων  του Ευρωπαϊκού  Κοινοβουλίου που αναφέρει ότι παραβιάστηκαν από την τρόικα η Συνθήκη της Λισαβόνας και ο Κοινωνικός χάρτης του Συμβουλίου της Ευρώπης, ενώ το αποτέλεσμα των μέτρων που επέβαλε η τρόικα έφερε τη φτωχοποίηση σημαντικού μέρους του πληθυσμού σε Ελλάδα, Πορτογαλία, Κύπρο, και Ιρλανδία. Τα συμπεράσματα της επιστημονικής μελέτης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που δόθηκαν πρόσφατα στη δημοσιότητα, σύμφωνα με τα οποία η Ελλάδα πραγματοποίησε τις περισσότερες μεταρρυθμίσεις και τη μεγαλύτερη δημοσιονομική προσαρμογή αλλά το παραγωγικό μοντέλο της παραμένει με ίδια δομικά χαρακτηριστικά. Πραγματοποιήθηκαν ασήμαντες μόνο επενδύσεις σε κομμωτήρια, σουβλατζίδικα καφετερίες και μικρομάγαζα ένδυσης. Σε αντίθεση με τις άλλες προβληματικές χώρες της περιφέρειας(Ιρλανδία, Πορτογαλία Ισπανία και Κύπρος) που βγαίνουν σταδιακά με βελτιωμένο και εξωστρεφές παραγωγικό πλαίσιο στις αγορές.

Μπροστά σε αυτό το αδιέξοδο οικονομικό σκηνικό, ο ΣΥΡΙΖΑ το μεγαλύτερο Κόμμα της Αριστεράς, διεκδικεί σταθερά και θα επιτύχει σημαντικά εκλογικά οφέλη στις ευρωεκλογές και στις εκλογές της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Ο Πρόεδρος του, ανακηρύχθηκε από τις σημαντικότερες πολιτικές δυνάμεις της Ευρωπαϊκής Αριστεράς (ΚΕΑ), επικεφαλής της διεκδίκησης της Προεδρίας της Επιτροπής Ε.Ε.

Τι εκτιμούν οι διεθνείς αναλυτές

Διεθνούς  κύρους διανοητές, καθηγητές οικονομολόγοι και μαρξιστές της Αριστεράς  (Noam Chomsky, Zygmunt Bauman, Frank Deppe, Κώστας Βεργόπουλος, Νίκος Θεοχαράκης Leo Panitch), εκτιμούν ως θετικό και ελπιδοφόρο το εγχείρημα του ΣΥΡΙΖΑ, σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, όμως «φοβούνται», ή θεωρούν πολύ δύσκολη τη διακυβέρνηση της Ελλάδας, μιας χώρας που κλυδωνίζεται μέσα στη μονεταριστική ευρωζώνη και σε ένα ασφυκτικό νεοφιλελεύθερο διεθνές περιβάλλον.  

Ένα Αριστερό Ριζοσπαστικό Κόμμα μάλιστα που θα αναλάβει τη διακυβέρνηση, που βάλλεται από παντού μέσα και έξω από την Ελλάδα, χωρίς συμμάχους στο εσωτερικό και μέτωπα σε εθνικό , ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο, δεν θα μπορέσει  από μόνο του εύκολα να οδηγήσει τη χώρα εκτός κρίσης, αν δεν υπάρξει διεθνής υποστήριξη και συμβολή στο εγχείρημά του  αυτό. Προτείνουν τουλάχιστον για τη διαπραγμάτευση του ευρωπαϊκού χρέους, τη συμπαράταξη  του ΣΥΡΙΖΑ με τις άλλες χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας που πλήττονται από την κρίση χρέους της Ε.Ε.

Ο ίδιος ο ΣΥΡΙΖΑ ως γνωστόν αντιπαραθέτει, ότι η επιτυχία του εγχειρήματός του προϋποθέτει, ως απαραίτητη, την ευρύτερη δυνατή συμπαράταξη κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων στο εσωτερικό μετά από τις εθνικές εκλογές. Θα ανατρέψουν έτσι την σημερινή συμπαράταξη των μνημονιακών, οι οποίοι οδήγησαν  τη χώρα  σε οικονομικό αδιέξοδο και τους πολίτες σε ανθρωπιστική κρίση. Ήδη ο ΣΥΡΙΖΑ έχει ενημερώσει επισήμως την κορυφή των Βρυξελών, για τη πραγματική κατάσταση της χώρας. Για να διαχειριστεί με επιτυχία τη κρίση χρέους στην Ελλάδα και την Ευρώπη προτείνει, εθνικές εκλογές, για  να οδηγήσει τη χώρα με συντεταγμένο τρόπο, χωρίς μνημόνια και ακραία λιτότητα εκτός κρίσης και από θέση ισχύος μια νέα διαπραγμάτευση στο πλαίσιο της ευρωζώνης για την κρίση χρέους κρατών μελών της περιφέρειας.

Τι πραγματικά συμβαίνει

Η «πρόκληση» για τον ΣΥΡΙΖΑ, από πολιτικής πλευράς, ορθώς προκαλεί διεθνές ενδιαφέρον για το κυοφορούμενο εγχείρημά του, δεν παύει όμως να είναι μια πολύ δύσκολη υπόθεση και προϋποθέτει:

• Να εκλεγεί μια αριστερή κυβέρνηση σε ένα κράτος μέλος της Ε.Ε  και της συντηρητικής ευρωζώνης και η παρουσία της να λειτουργήσει καταλυτικά, για την ανάδειξη της ευρωπαϊκής αριστεράς από μια μικρή πολιτική ομάδα σε εναλλακτική πολιτική δύναμη στην Ευρώπη.

• Να γίνει η συντηρητική Ευρώπη μια δεύτερη περιοχή στον κόσμο, μετά την Λατινική Αμερική, που αλλάζει κατεύθυνση προς τα  αριστερά.

Το πείραμα αυτό το  παρακολουθεί με προσοχή η Ευρώπη και οι αγορές, για πολλούς γεωπολιτικούς, ιδεολογικούς οικονομικούς και πολιτικούς λόγους, που δεν έχουν αναλυθεί επαρκώς. Ήδη το Κόμμα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς(ΚΕΑ), εκτινάχθηκε και αυτό, δημοσκοπικά από  μονοψήφιο σε διψήφιο αριθμό μετά τη σύνδεση του εγχειρήματος του ΣΥΡΙΖΑ με το ευρύτερο πρόβλημα της ευρωπαϊκής  κρίσης.

Περισσότερο όμως ενδιαφέρον, συγκεντρώνει η ίδια  πορεία του ΣΥΡΙΖΑ. Από τη μία, τα «επιτελεία» του έχουν απορρίψει τη θεωρία «του ώριμου φρούτου», μιας πιο συνετής και μακρόχρονης πολιτικής παρέμβασης, που μπορεί να δώσει ανάσες οργανωτικής συσπείρωσης, πολιτικής ωριμότητας και προγραμματικής συγκρότησης,  και έχουν προκρίνει την πολιτική της ανατροπής της κυβέρνησης «εδώ και τώρα».

 Η πολιτική που έχει επιλεγεί προφανώς, έχει δύο αλληλοσυγκρουόμενες πλευρές. Η πολιτική της ανατροπής λειτουργεί στο εκλογικό σώμα και επιφέρει δημοσκοπικά  κέρδη όπως δείχνουν τα ευρήματα, στο ΣΥΡΙΖΑ, αφού ένα χρόνο μετά τις προηγούμενες εκλογές, η πλάστιγγα «σταθεροποιείται» προς τη πλευρά του. Αν όμως  οι εκλογές παραταθούν μέχρι το ακραίο όριό τους, που είναι η εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας την άνοιξη του 2015, θα αναγκαστεί ο ΣΥΡΙΖΑ να συντηρεί παρατεταμένο προεκλογικό κλίμα που ενδεχομένως να κουράσει και να λειτουργήσει  ως μπούμεραγκ εις βάρος του και να μειώσει την εκλογική επιρροή του

Η κοινωνία, εκτός από τη διαφαινόμενη  πολιτική συναίνεση, της «ανάθεσης» προς το ΣΥΡΙΖΑ, που σηματοδοτεί αρνητική κυρίως ψήφο, δείχνει σημεία κόπωσης. Αποδυναμώνεται έτσι η προσπάθεια των αντιμνημονιακών πολιτικών και κοινωνικών φορέων, για συνεχείς παρεμβάσεις τύπου «αγανακτισμένων», για  μαζική  συνεχή κοινωνική αντιπαράθεση, που βαίνει σταδιακά μειούμενη όσο πλησιάζουμε προς τις εκλογές, γεγονός που δικαιολογείται. Η κοινωνική «κόπωση» που προκύπτει προφανώς θα αξιοποιηθεί προπαγανδιστικά από την πολιτική συμμαχία της συγκυβέρνησης.

Μια ακόμη «δυσμορφία» που εμφανίζει ο ΣΥΡΙΖΑ είναι το πολιτικό του προφίλ. Είναι εμφανώς θολό, και ορισμένες φορές «μπερδεύει» και αποπροσανατολίζει ακόμα και τους πολιτικούς του ανταγωνιστές. Ο Κ Σαμαράς καταγγέλλει το ΣΥΡΙΖΑ, για παράδειγμα ως το πιο «αντιευρωπαϊκό κόμμα» ενώ  το ΚΚΕ αντίθετα υποστηρίζει ότι είναι ένα από τα δύο μεγαλύτερα «φιλοευρωπαϊκά κόμματα». Ακόμη ο ΣΥΡΙΖΑ χρεώνεται ως κόμμα που «ανέχεται» τους τρομοκράτες ενώ  το ΑΝΕΛ κόμμα που πιστώνεται ως εθνικιστικό, του προτείνει συνεργασία σε «αντιμνημονιακό τόξο» γιατί η λέξη «μέτωπο» δεν το εκφράζει πολιτικά. Ο ΣΥΡΙΖΑ αναγκάζεται να κινείται μέσα σε «συμπληγάδες πέτρες»

Τέλος η συνολική εικόνα του ΣΥΡΙΖΑ παρόλο που συγκεντρώνει τα πολύ σημαντικά πλεονεκτήματα της πιο ριζοσπαστικής πολιτικής δύναμης, της πιο αδιάφθορης στο υπό διάλυση πολιτικό σκηνικό, της πιο δυναμικής στη νεολαία που πλήττεται από την ανεργία και την αβεβαιότητα για το μέλλον της, της πιο ελκυστικής με μια χαρισματική προσωπικότητα στην κορυφή του, εμφανίζει αδυναμίες που πρέπει το ταχύτερο δυνατό να καλύψει.

Οι αδυναμίες

Στη νέα φάση που διανύει μετά και τη διαφαινόμενη «δια γυμνού οφθαλμού» εκλογική επιτυχία του ο ΣΥΡΙΖΑ, δεν μπορεί να προχωρήσει με το ίδιο πολιτικό  και πολιτιστικό προφίλ, με ελλείμματα στο πρόγραμμά του, με πολυγλωσσία και «διαπιστευμένη» εσωκομματική αντιπολίτευση. Εκλογική επιρροή μπορείς να αποκτήσεις. Όμως  με ελλείψεις και παραφωνίες κυβέρνηση δεν σχηματίζεις, ούτε αποφεύγεις την «παρένθεση» σε περίπτωση του τυχόν σχηματισμού της. Οφείλει το ηγετικό επιτελείο του ΣΥΡΙΖΑ να διορθώσει, «εχθές», με την ίδια δηλαδή σπουδή που περιβάλλει την προοπτική της προκήρυξης των εκλογών:

• Την προγραμματική ανεπάρκεια του(Οικολογία-ενέργεια), σε μια πολύ δύσκολη πολιτική και οικονομική συγκυρία σε εσωτερικό, ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο.

• Την πολιτική αμφισημία και πολυγλωσσία στο στελεχικό δυναμικό του, αφού είναι κόμμα με ζωή μερικών μηνών και συγκροτήθηκε από ποικιλόμορφες πολιτικά αριστερές συνιστώσες 

• Την χαμηλή επιρροή στο κοινωνικό επίπεδο, που εμποδίζει λόγω και χρονικών περιορισμών, τη διακηρυγμένη πρότασή  του, για την  ανάπτυξη ενός συγκροτημένου οργανωμένου, αυτόνομου  και διεκδικητικού συνδικαλιστικού κινήματος, καθώς και τη μαζική και διεκδικητική συγκρότηση κοινωνικών κινημάτων, για την υλοποίηση της θεμελιακής  διακήρυξής του, ότι η κοινωνία συμμετέχει στην πορεία και στην προοπτική της οικονομικής κοινωνικής και παραγωγικής ανασυγκρότησης της χώρας αλλά ελέγχει τις επιλογές και τις δράσεις της όποιας κυβερνητικής εξουσίας.

• Την επικοινωνιακή πολιτική του που ίσως τελικά αποτελέσει και την «Αχίλλεια πτέρνα του» αν δεν διορθωθεί. Η αντιμετώπιση της επικοινωνιακής «κάστας» στο σύνολό της, είναι ένα πολύ κρίσιμο και σοβαρό ζήτημα.   

Όθεν, το δίλημμα του τίτλου του άρθρου, οφείλουν να το απαντήσουν εκτός από τους αριστερούς και οι σκεπτόμενοι προοδευτικοί και ενεργοί πολίτες.