Αντιφατική; η υπαρκτή προέλαση του ΣΥΡΙΖΑ

Ο ΣΥΡΙΖΑ, ουσιαστικά ,κινδυνεύει μόνο από την αναβίωση των δικών του παθογενειών. Συχνά η εσωτερική του εικόνα δεν αντιστοιχεί στο διεθνές ενδιαφέρον για το "πείραμα ΣΥΡΙΖΑ", ούτε στην επείγουσα λαϊκή εντολή. Με αυτήν την έννοια ούτε και ο ΣΥΡΙΖΑ θα έχει δική του περίοδο χάριτος.

κύριο Άρθρο στην ΑΥΓΗ 15/12/2013 

Στην έγκριτη αριστερή εφημερίδα «Η ΕΠΟΧΗ», είδε το φώς της δημοσιότητας άρθρο 08/12/2013, με στοιχεία δημοσκοπικής έρευνας και ανάλογο τίτλο, του σοβαρού ερευνητή και πανεπιστημιακού Χριστόφορου Βερναρδάκη, που υπογραμμίζει δύο σημαντικές δημοσκοπικές  διαπιστώσεις:

√ «Η παρατεταμένη αδυναμία των κοινωνικών αγώνων να ανατρέψουν την ασκούμενη πολιτική, έχει επενεργήσει σε ένα ψυχολογικό κλίμα που ορίζεται από την πολιτική απογοήτευση και την ανάθεση της ελπίδας στην «τελευταία ευκαιρία», προφανώς εννοεί το ΣΥΡΙΖΑ.

√ «Η εκλογική άνοδος του ΣΥΡΙΖΑ αποτελεί και τη μεγάλη αντίφασή του. Διακινδυνεύει να βρεθεί με ένα μεγάλο εκλογικό ποσοστό το οποίο όμως να μην συμβαδίζει με μια ποιοτική και ποσοτική αλλαγή στο χώρο των κοινωνικών αγώνων».

Τα συμπεράσματα αυτά που καταλήγει ο αξιόπιστος δημοσκόπος είναι σημαντικά και αναδεικνύουν κρίσιμα ερωτήματα, παρά την κομψότητα της παρουσίασής τους.

Πραγματικότητα και διαπιστώσεις συμπίπτουν;
Πράγματι παρά τις «προσπάθειες των συστημικών μέσων να παρουσιάζουν τα ευνοϊκά εκλογικά δείγματα του ΣΥΡΙΖΑ περίπου ως «εύλογη στατιστική  διαφορά» με εκείνα της Ν.Δ ή και αντιστρόφως, τα «πράγματα»  δείχνουν ότι η διαφορά υπέρ του ΣΥΡΙΖΑ είναι μεγαλύτερη, γεγονός όμως που μένει να αποδειχθεί όχι μόνο από τις εκτιμήσεις αλλά από τις πραγματικές επιλογές του εκλογικού σώματος όταν γίνουν εθνικές εκλογές.

Υπάρχει όμως και η αντίφαση που επισημαίνει ο Χρ. Βερναρδάκης στο «κοινωνικό», όπου τα εκλογικά αποτελέσματα σε φορείς και συνδικάτα την επιβεβαιώνουν. Οι κοινωνικές δυνάμεις που έχουν αναφορά στο ΣΥΡΙΖΑ, εμφανίζουν μια τάση ανόδου αλλά πολύ απέχουν από το αντίστοιχο εκλογικό ποσοστό στο γενικό εκλογικό σώμα.

Από τα παραπάνω εξάγεται μια τρίτη διαπίστωση πέραν των δημοσκοπικών ενδείξεων ότι ο ΣΥΡΙΖΑ προελαύνει πολιτικά «με ανάθεση» αλλά απέχει σημαντικά από την «κοινωνική στήριξη» Είναι κατανοητή η σοβαρότητα αυτής της διαπίστωσης.

Βεβαίως υπερέχει η πολιτική δυναμική στις εξελίξεις και δεν πρέπει να υποτιμηθεί, όμως κατά καιρούς και όσο πλησιάζουμε προς τη «μητέρα των πολιτικών μαχών» τις εθνικές εκλογές, χρειάζονται τομές, για να διερευνώνται τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, οι τάσεις και οι διαθέσεις  του εκλογικού σώματος, που διαμορφώνουν εκ των πραγμάτων τη δυναμική των εξελίξεων και αποδίδουν αξιόπιστες εκτιμήσεις, απαραίτητες για τις αναγκαίες διορθωτικές κινήσεις.

Ο κορυφαίος θεωρητικός της θεωρίας του λαϊκισμού της Αριστεράς με την καλώς εννοούμενη έννοια του όρου (Βλ. σχετική σημείωση 1), Αργεντινός διανοούμενος Ernesto Laclau, την οποία παρουσίασε πρόσφατα και στην Ελλάδα,  αναλύοντας την παρέμβαση του ΣΥΡΙΖΑ, καθόρισε δύο άξονες λειτουργίας της. Έναν οριζόντιο, πάνω στον οποίο αναπτύσσονται οι ιδεολογικές, οι πολιτικές, οι κοινωνικές και οικολογικές  παρεμβάσεις ενός αριστερού λαϊκού κόμματος, εν προκειμένω του ΣΥΡΙΖΑ, και έναν κάθετο στον οποίο κινούνται οι θεσμικές του προτάσεις για την παρέμβασή του στο Κράτος. Στον πρώτο άξονα που κυριαρχεί το «πολιτικό» η πορεία του ΣΥΡΙΖΑ είναι επιτυχής. Στον άλλο άξονα όπου κυρίαρχο είναι το «κοινωνικό» τα πράγματα δεν είναι τόσο ευνοϊκά σήμερα.

Στο «πολιτικό» Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει διακηρύξει, κατευθυντήριες γραμμές και αιτήματα- στόχους, που τις συνοδεύουν που καλύπτουν με επάρκεια το πολιτικό αφήγημα του ΣΥΡΙΖΑ στον οριζόντιο άξονα που σκιαγραφεί ο E. Laclau.

Στο «κοινωνικό» όμως οι άξονες που προβάλλει ο ΣΥΡΙΖΑ, οι οποίοι  θα καλύψουν τη μελλοντική του παρέμβαση στο κράτος, στην οικονομία, και στους θεσμούς, τους διακηρύσσει μόνο και υπόσχεται ότι θα αναπτυχθούν ποιοτικά και ποσοτικά, στο κυβερνητικό πρόγραμμα που θα παρουσιάσει. Έχει προβάλλει ορισμένες γενικές κατευθύνσεις, για τη δομική αλλαγή του κράτους, για την αντιμετώπιση του δημόσιου χρέους, για την ακύρωση των μνημονίων και των εφαρμοστικών νόμων τους, για την επαναδιαπραγμάτευση των δανεικών συμβάσεων, για την αντιμετώπιση των ελλειμμάτων, για την παραγωγική και οικολογική ανασυγκρότηση, για το τραπεζικό σύστημα, για το κοινωνικό κράτος, για τη ριζική αλλαγή της λειτουργίας της  Δημόσιας Διοίκησης, για την παιδεία, την υγεία, τον πολιτισμό, τις διακρίσεις, τη μετανάστευση και την ανατροπή της σημερινής μορφής ολοκλήρωσης της Ευρώπης και της αρχιτεκτονικής του ευρώ. ΟΙ άξονες αυτοί καλύπτουν ως αρχές σε σημαντικό βαθμό τον κάθετο άξονα του E.Laclau για την παρέμβαση του ΣΥΡΙΖΑ  στο κράτος, αλλά δεν καλύπτουν και αφήνουν πολλά ερωτηματικά στην κοινωνία των πολιτών και στα κοινωνικά κινήματα εξ ’ου και τα ελλείμματα στα κοινωνικά ποσοστά.

Είναι προφανές ότι, όσο δεν εκδίδεται πρόγραμμα με σαφείς ποσοτικούς και ποιοτικούς στόχους, θα υποβόσκει η κοινωνική επιφύλαξη. Αυτός ο λαός τα προηγούμενα τριάντα χρόνια έχει δεινοπαθήσει από ιδεολογικές και θεσμικές πομφόλυγες και πολιτικές απάτες. Τώρα «φυσάει και το γιαούρτι». Προφανώς χρειάζεται σήμερα, χθες ένα εκλαϊκευμένο, κυλιόμενο και ευέλικτο πρόγραμμα, που θα περιορίζει τις αμφισημίες και την πολυγλωσσία, θα εμπεριέχει σαφείς αλλά και προσαρμοζόμενους στόχους για τις εκάστοτε οικονομικές κοινωνικές και οικολογικές συνθήκες ή σενάρια, προφανώς θα τεθεί υπό τον έλεγχο και την αποδοχή η και την τροποποίηση, εκείνων στους οποίους απευθύνεται, προφανώς μέχρι τότε η κοινωνική επιφύλαξη θα συντηρείται, η συναίνεση θα παραμένει ως ζητούμενο και η στήριξη θα επιδιώκεται μέσα από μια δύσκολη και βασανιστική πορεία.

Προφανώς τέλος ότι χρειάζονται χιλιάδες έμπειρα στελέχη να στελεχώσουν το νέο σύστημα διαχείρισης της κυβερνητικής εξουσίας. Η πρόσκληση που απεύθυνε ο Α. Τσίπρας προς τους διανοούμενους, τους τεχνοκράτες και τα στελέχη θεσμών και οργανισμών να στρατευθούν, είναι αξιοσημείωτη αλλά απαιτεί, οργάνωση, συνέπεια και ξανά πρόγραμμα. Δεν θέλω να αναφερθώ σε παραδείγματα που θα ενοχλήσουν και θα απογοητεύσουν, άλλωστε είναι εξίσου προφανές ότι θα γίνουν και λάθη ή θα υπάρξουν αδυναμίες. Αυτό όμως που έχει νόημα να επισημανθεί είναι ότι όσο πιο καλά οργανώνεσαι με όρους σαφήνειας, διαφάνειας, δημόσιας παρουσίασης, συνεπούς και σταθερής πορείας πλεύσης, τόσο καλύτερα αντιμετωπίζεις δυσκολίες, προβλήματα, αντιθέσεις και παντός είδους σκοπιμότητες.    

Σημείωση 1: (Σ.Σ Κατά τον E.Laclau, Ο λαϊκισμός της Αριστεράς εκφράζει, την πολιτική πρόσβαση και επιρροή της Αριστεράς στο κοινωνικό σώμα, όπως η λαϊκότητα εκφράζει την πολιτιστική επιρροή και πρόσβαση στις δυνάμεις του πολιτισμόυ και της κοινωνίας).