Ενωμένη Ευρώπη δημοκρατική

Ηγεμονία  του νεοφιλελεύθερου μπλοκ.

Στις 02/12/2012,σε σχετικό άρθρο μου στην Αυγή σημείωνα ότι, σημερινή στρατηγική της Ευρώπης αποσκοπεί στο να γίνει η Ε.Ε η πρώτη παγκόσμια οικονομική  και ανταγωνιστική δύναμη.

Έτσι απλά,  η νεοφιλελεύθερη πολιτική ομάδα, που κυριαρχεί για πολλά χρόνια στις Βρυξέλλες  (15 συντηρητικές κυβερνήσεις σήμερα στην Ευρωζώνη), με μόνη την  πολιτική βούληση που απορρέει από τους υφιστάμενους συσχετισμούς, επέβαλλε το 1999 το Μάαστριχτ/Άμστερνταμ. Με την ίδια  βούληση και σταθερότητα κινήθηκε στη συνέχεια, με δύο νέες συνθήκες (Λισαβόνας/Νίκαιας),  υπερέβη  τις προηγούμενες, αγνόησε την οικονομική θεωρία και με επίμονο  τρόπο, προχωρεί προς την κατάκτηση του στόχου, της πρώτης παγκόσμιας ανταγωνιστικής υπερδύναμης.  Ουδόλως ενοχλήθηκε, στην ουσία, από τη παγκόσμια χρηματοοικονομική κρίση του 2007 ή την κρίση χρέους της Ευρώπης το 2008, τα σοβαρά οικονομικά προβλήματα ύφεσης, ανεργίας, χρέους και ελλειμμάτων της ευρωπαϊκής περιφέρειας,  αγνόησε και πάλι την οικονομική θεωρία. Το μόνο που την ενδιαφέρει είναι η διαρκής, σκληρή, δημοσιονομική πειθαρχία.

Τι και αν ωρύονται οι κορυφαίοι οικονομολόγοι, ότι η  κρίση χρέους της Ένωσης οφείλεται σε συστημική ανισορροπία της ευρωζώνης που πρέπει να διορθωθεί.  Τι και αν ο ευρωπαϊκός Νότος υποφέρει από το χάσμα ανταγωνιστικότητας του  από τον Βορά και έχει πνιγεί στα χρέη και τα ελλείμματα.  Τι και αν η Ελλάδα, ως ιδιαίτερη βέβαια περίπτωση, καταρρέει. Το νεοφιλελεύθερο κατεστημένο των Βρυξελλών, οδηγεί την αρμάδα της Ένωσης ακάθεκτη, με ναυαρχίδα   τη Γερμανία της κ.  Μέρκελ, προς τη μεγάλη ιδέα. Θα επιτύχει τελικά το στόχο της; Αυτό είναι ένα στοίχημα που οι νεοφιλελεύθερες δυνάμεις της Ευρώπης επιδιώκουν να το κερδίσουν.

Σήμερα τα πράγματα έχουν προχωρήσει. Πολύ σωστά, ο Γιάννης Μηλιός στο σχετικό άρθρο του στην Αυγή (29/07/2012), χαρακτηρίζει την πορεία αυτή «ως ομοσπονδοποίηση της Ευρώπης προς νεοφιλελεύθερη κατεύθυνση», προφανώς αντιλαϊκή. Είναι επίσης ορθή η επισήμανσή του, ότι δεν επίκειται η διάλυση της ζώνης του Ευρώ. Κατά τη γνώμη μου, όσοι πιστεύουν κάτι τέτοιο είναι επιεικώς ανόητοι. Βεβαίως η υπόθεση της παραμονής ή μη της χώρας μας στην ευρωζώνη, είναι ένα άλλο ζήτημα, για το οποίο απαιτείται σοβαρή συζήτηση και όχι κραυγές πανικού ή σκόπιμες κινδυνολογίες. Θεωρώ ως εκ τούτου πολύ σημαντική την πρόσφατη εκτίμηση του καθηγητή Robert Mundel (βραβείο Νόμπελ οικονομίας  το 1999 σχετικά με το πρωτοποριακό έργο του για τις βέλτιστες οικονομικές ζώνες), «ότι και να γίνει, ότι και να κάνει η Ελλάδα, θα είναι καλύτερα να παραμείνει εντός του ευρώ, να λαμβάνει μέρος στη διαδικασία».

Η Ευρωπαϊκή Αριστερά.

Είναι αυτονόητο ότι, η ευρωπαϊκή αριστερά που ζει, υπάρχει πολιτικά και δρα στην Ευρώπη, έχει το δικό της ριζικά διακριτό  όραμα  της  ομοσπονδοποίησης της Ευρώπης. Δεν θα μπορούσε άλλωστε να συμβαίνει κάτι  διαφορετικό. Η Αριστερά διεκδικεί την Ευρώπη του Σοσιαλισμού με Δημοκρατία και ελευθερία,  κοινωνική συνοχή,  πολιτικά και κοινωνικά δικαιώματα,  συλλογική αυτονομία, προτεραιότητα  των κοινωνικών αναγκών, έναντι του κέρδους και των άνομων συμφερόντων. Έχει μέτωπα προς την άκριτη και  άκρατη κατανάλωση, τον υπερδανεισμό και τη χρηματοοικονομική ασυδοσία των τραπεζών και επιλογή για την οικονομία και τη μεγέθυνση, το δημόσιο και τον κοινωνικό τομέα της οικονομίας, χωρίς να απορρίπτει τον ιδιωτικό. Το αναπτυξιακό πρότυπό της,  μπορεί να χαρακτηριστεί με τον όρο Νέα Ευημερία ( όρο δανεισμένο από  το εξαίρετο βιβλίο του Tim Jackson «Ευημερία χωρίς ανάπτυξη» -Εκδόσεις Κέδρος),   η οποία η ευημερία,  δεν θα διαμορφώνεται με βάση το κατά κεφαλήν ακαθάριστο εισόδημα (ΑΕΠ), τον καταναλωτισμό και την μεγέθυνση. Απαιτούνται νέοι ποιοτικοί δείκτες σηματοδότησης της ευημερίας. Ο δημόσιος και ο τρίτος, κοινωνικός τομέας,  θα ενισχυθούν σε βάρος του ιδιωτικού, χωρίς αυτό να σημαίνει και τον αποκλεισμό του,  θα καλύψουν με εκατομμύρια νέες θέσεις εργασίας τις πραγματικές ανάγκες απασχόλησης  με  κοινωνικό και οικολογικό προσανατολισμό, ενώ   η προστασία του  περιβάλλοντος  θα είναι αναπόσπαστο κομμάτι της νέας ευημερίας.  Θα διαπερνά όλους τους αρμούς της οικονομίας, του πολιτισμού, των κοινωνικών αναγκών, της ήπιας και αειφόρου ανάπτυξης, και θα είναι σταθερά προσανατολισμένη στην προστασία του πλανήτη, για την αντιμετώπιση της επερχόμενης κλιματικής αλλαγής, η οποία αποτελεί το μεγαλύτερο πρόβλημα της ανθρωπότητας του  21^ου αιώνα.

Η Ευρώπη σε σταυροδρόμι.

Είναι πλέον εμφανές, δια  γυμνού οφθαλμού ότι, πέραν των επιστημονικών, πολιτικών, οικονομικών και γεωπολιτικών  αναζητήσεων γύρω από την πορεία και το μέλλον της  Ε.Ε, η ίδια  βρίσκεται μπροστά σε ένα σταυροδρόμι και το μείζον ζήτημα είναι προς ποια κατεύθυνση θα προχωρήσει τελικά. Του υπαρκτού νεοφιλελεύθερου δρόμου, που έχει ήδη δρομολογηθεί και αναπτύσσεται με την υποστήριξη όλων των ευρωπαϊκών νεοφιλελεύθερων δυνάμεων και των προθύμων συμμάχων τους  ή  του αναδυόμενου οράματος της Ευρωπαϊκής Αριστεράς, που σήμερα υποστηρίζεται από όλους. Μοναδική εξαίρεση, δυστυχώς το ΚΚΕ. Ορθά επομένως ο Σλοβένος διανοητής Σλαβόι ΖΙζεκ εκτιμάει, ότι οι εναπομείναντες ηγέτες του ΚΚΕ, «ζουν ακόμα γιατί ξέχασαν να πεθάνουν» .

Η έκβαση της σύγκρουσης μεταξύ των δύο αυτών ιδεολογικών και θεωρητικών ρευμάτων, που έστω και αν  σήμερα , από πλευράς συσχετισμών, υπερτερεί η συντήρηση, θα κριθεί τελικά από τις εξελίξεις  του κυρίαρχου διακυβεύματος, που δεν είναι η κρίση της ευρωζώνης, η κάποιες επί μέρους  πολιτικές διαφορές μεταξύ των χωρών του Νότου με τις χώρες του Βορά,  ή  τα νέα προγράμματα και ημίτετρα, θεσμικού ή εξωθεσμικού χαρακτήρα, για την αντιμετώπιση της κρίσης χρέους, αλλά  η σύγκρουση μεταξύ καπιταλισμού και δημοκρατίας, όπως ορθά έχουν αναλύσει πολύ θεωρητικοί (Habermas) και πολλοί πολιτικοί αναλυτές. Η σύγκρουση όπως ευφυώς διατύπωσε ο Γ Μηλιός στο άρθρο του είναι ταξική. «Πρόκειται για μια στρατηγική στόχευση των κυρίαρχων τάξεων  μια ταξική στρατηγική μακρού βεληνεκούς η οποία δεν περιορίζεται μόνο στις χώρες της ευρωζώνης». Μόνο με ανατροπή των υφιστάμενων πολιτικών συσχετισμών και όρους δημοκρατικής νομιμότητας και μαζικής κινητοποίησης μπορείς να αντιμετωπίσεις το ισχυρό μέτωπο της νεοφιλελεύθερης λαίλαπας.

Η σύγκρουση αυτή είχε ανασταλεί από τη δεκαετία του 1950 με τη διαμόρφωση του μεταπολεμικού μοντέλου ειρήνευσης των κοινωνικών σχέσεων, της τριμερούς συνεργασίας (Well fare state). Η εργατική τάξη των δυτικών κοινωνιών είχε αποδεχτεί την οικονομία της αγοράς και την πολιτική δημοκρατία, η οποία διασφάλιζε κοινωνική προστασία και διαρκή βελτίωση του επιπέδου ζωής.

Αυτό το πλαίσιο λειτούργησε πάνω από δυο και πλέον δεκαετίες αδιάκοπης οικονομικής ανάπτυξης με βάση την παραγωγική μεγέθυνση του συστήματος, με ταυτόχρονη διεύρυνση του κράτους πρόνοιας, το δικαίωμα των ελεύθερων συλλογικών διαπραγματεύσεων, την πλήρη απασχόληση (ανεργία της τάξης 3-4%) και την καθολικότητα της κοινωνικής προστασίας και ασφάλισης. Βάση,  των οικονομικών και κοινωνικών πλάνων της περιόδου, ήταν τα κεϋνσιανά  εργαλεία.

Μετά την πρώτη πετρελαϊκή κρίση, αρχές της δεκαετίας του 1970, το κεφάλαιο και οι κυβερνήσεις που το υποστήριζαν, αποφάσισαν να τροποποιήσουν τους όρους οργάνωσης, ανάπτυξης, και μεγέθυνσής του. Προϋπόθεση η  αλλαγή των ορίων  εκεχειρίας μεταξύ κεφαλαίου και εργασίας. Με αφετηρία τη «συναίνεση της Ουάσιγκτον» ξεκίνησε σταδιακά η πολιτική «σόκ και δέος». Αξιοποιήθηκαν  τα ελλείμματα και τα χρέη των κρατών, για να επιτύχουν οι αναγκαίες νεοφιλελεύθερες προσαρμογές και οι μεταλλάξεις του παγκόσμιου συστήματος,  που  βελτίωναν την ανταγωνιστικότητα και  απελευθέρωναν τις άνομες δραστηριότητες του χρηματοοικονομικού κεφαλαίου ενώ παράλληλα τρομοκρατούσαν τις κοινωνίες για  να  επικρατήσει φόβος και πανικός των πολιτών.

Μετά ξέσπασε η χρηματοοικονομική κρίση του 2008, ο ασκός του Αιόλου άνοιξε και η Ευρωπαϊκή Ένωση αποτέλεσε το πρώτο θύμα. Σήμερα ολόκληρος ο πλανήτης με προεξάρχουσες της αγορές περιμένουν το αποτέλεσμα των ευρωπαϊκών νεοφιλελεύθερων προσαρμογών για να συνεχίσουν τα κερδοσκοπικά τους παιχνίδια με ακόμη καλύτερους όρους.

Ο αγώνας συνεχίζεται

Ήρθε ξανά η ώρα της σύγκρουσης,  το πεδίο των επιχειρήσεων αυτή την φορά είναι η Ευρώπη. Το πρώτο δείγμα της σύγκρουσης εμφανίστηκε, που άλλου, στον πιο αδύναμο κρίκο, στην Ελλάδα.

Η  ριζοσπαστική αριστερά βρήκε το δρόμο της στην Ελλάδα. Συσπειρώθηκε και  διακήρυξε καθαρά σε κοινωνικό και κυρίως σε πολιτικό επίπεδο χωρίς ταλαντεύσεις. Η  αυτοί ή εμείς. Πέτυχε νίκη μεγάλη. Η συνέχεια θα δοθεί, είναι βέβαιο και στις άλλες πληττόμενες χώρες του ευρωπαϊκού νότου και όχι μόνο. Η σύγκρουση θα συνεχιστεί, στο πεδίο της δημοκρατικής και ταξικής αναμέτρησης που ωριμάζει στην Ευρώπη. Το Κόμμα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς έχει τον πρώτο αγωνιστικό λόγο, το πείραμα στην Ελλάδα πέτυχε, το «πολιτικό» προέχει σήμερα του «κοινωνικού», στην Ευρώπη. Έπεται η συνέχεια. Η Ελλάδα θα παραμείνει στις επάλξεις, τίποτε δεν χάθηκε ακόμα, μπορεί να χάθηκαν κάποιες μάχες, όχι ο πόλεμος. Η Ευρώπη  είναι και μπορεί να  παραμείνει  δημοκρατική, ο αγώνας συνεχίζεται σε πολιτικό και κοινωνικό επίπεδο. Έτσι απλά, γιατί ζούμε στην Ευρώπη, είμαστε ευρωπαίοι, έχουμε όραμα για την Ευρώπη της Δημοκρατίας και του Σοσιαλισμού

06/08/2012  Ν.Καϊμάκης