Ένα ακόμη πολύ σοβαρό πρόβλημα ταλανίζει και
παράλληλα εκθέτει την πολύπαθη Ελληνική Δημοκρατία. Για 7η φορά ψηφίστηκε στη
Βουλή "τροπολογία" με την οποία παρατείνεται η θητεία Ανεξάρτητων
Διοικητικών Αρχών που έχει λήξη πριν από πολλά χρόνια.
Υποτίθεται ότι οι Ανεξάρτητες Αρχές
λειτουργούν μεταξύ κράτους και επιχειρήσεων σε κρίσιμους τομείς της οικονομίας
και του πολιτισμού, με πλήρη διοικητική και πολιτική ανεξαρτησία, προκειμένου
να ρυθμίσουν με αδιάβλητο τρόπο προβλήματα αδιαφάνειας, διαπλοκής, διαφθοράς
και εναρμονισμένων πρακτικών που προφανώς προσβάλλουν το δημόσιο συμφέρον.
Αυτό το αίσχος της παραλυτικής
κατάστασης των Ανεξάρτητων Αρχών βαρύνει την κυβέρνηση και όλα τα κόμματα, αφού με τις διαδοχικές
παρατάσεις των θητειών τους, παραλύουν, προσβάλλεται η αξιοπιστία τους και
αμφισβητούνται οι αποφάσεις τους. Με την ανοχή όλων συντηρείται το τέλμα στο οποίο βρίσκονται
σήμερα, επειδή η συνταγματική επιταγή που προστατεύει την
ανεξαρτησία τους από τα κόμματα και την κυβέρνηση, απαιτεί πλειοψηφία των 4/5
στη Διάσκεψη των Προέδρων της Βουλής για να ανανεωθούν οι διοικήσεις τους και
τα κόμματα δεν είναι σε θέση να συνεννοηθούν για να λύσουν ένα μείζον θεσμικό
πρόβλημα που εκθέτει τη χώρα διεθνώς.
Διότι τα κόμματα τις κυβέρνησης και της
αντιπολίτευσης στο όνομα της πόλωσης που διαιωνίζουν και τροφοδοτούν συνεχώς,
παίζουν παιχνιδάκια με τις Αρχές και τις διοικήσεις τους και στη συνέχεια
αλληλοκατηγορούνται για το ποιος φταίει, με αποτέλεσμα η χώρα να στερείται από
ένα σημαντικό και κρίσιμο θεσμικό πλαίσιο που σε διαφορετικές συνθήκες θα
μπορούσε να επιτύχει ρυθμίσεις σοβαρές για την οικονομία, την κοινωνία, το
κράτος και την προστασία του δημόσιου συμφέροντος, κυρίως να αποτελέσει θεσμικό
αντίβαρο κόντρα στις αυθαιρεσίες του κράτους, την ασυδοσία των "Νταβατζήδων" που λυμαίνονται τα
Μέσα Ενημέρωσης, τα Δημόσια Έργα και την Ενέργεια και τις εναρμονισμένες
πρακτικές στον ανταγωνισμό που μεθοδεύει η κερδοσκοπική μανία των αγορών.
Είναι προφανές ότι η κυβέρνηση επιδιώκει
την περίοδο αυτή να δημιουργήσει τετελεσμένα γεγονότα και να φέρει τον ΣΥΡΙΖΑ
σε δύσκολή θέση. Αλλά και ο ΣΥΡΙΖΑ εκτός από την προφανή επιφύλαξή του για τις
επιδιώξεις της μνημονιακής πλειοψηφίας, δεν έχει ακόμη σε προγραμματικό επίπεδο
ξεκαθαρίσει τι πρόκειται θα κάνει με τις σύγχρονες αυτές θεσμικές μορφές που
πρέπει να λειτουργούν σε συνθήκες πλήρους ανεξαρτησίας ακόμη και στην περίπτωση
που θα γίνει αυτός Κυβέρνηση!. Έτσι οι εσωτερικές διαφωνίες για τις Ανεξάρτητες
Αρχές που εμφιλοχωρούν και στον ΣΥΡΙΖΑ, βαλτώνουν το ισχύον θεσμικό πλαίσιο και
γελοιοποιούν όλες ανεξαιρέτως της πολιτικές δυνάμεις. Επειδή έχω διατελέσει στο
παρελθών για αρκετά χρόνια μέλος
σημαντικής Ανεξάρτητης Αρχής εκτιμώ ότι η συμπεριφορά όλων ανεξαιρέτως των κομμάτων,
αποτελεί όνειδος για την Ελληνική Δημοκρατία μιας χώρας μέλους της Ευρωζώνης, την
εκθέτει διεθνώς και νομιμοποιεί τις φωνές εκείνες στην Ευρώπη και κόσμο που μας
που μας θεωρούν ανίκανους να κυβερνηθούμε.
Η λειτουργία τους
Ας δούμε όμως το πρόβλημα της ύπαρξης
και της λειτουργίας των Ανεξάρτητων Αρχών πιο συγκεκριμένα:
Οι
αρχές αυτές, αποτελούν ως γνωστόν, σύγχρονες θεσμικές μορφές, που υποτίθεται
ότι λειτουργούν μεταξύ του κράτους και των αγορών, για να ασκούν εποπτεία,
ρύθμιση ή έλεγχο, σε κρίσιμους τομείς της οικονομικής, κοινωνικής και
πολιτιστικής δραστηριότητας, στους οποίους αμφισβητείται έντονα, από την
κοινωνία των πολιτών, από οικονομικά ή συντεχνιακά συμφέροντα, η κάθε αδιαφανής ή ιδιοτελής κρατική παρέμβαση και οι αθέμιτες
οικονομικές πρακτικές των επιχειρήσεων και των παντός είδους
συμφερόντων (π.χ εργολάβοι, “νταβατζήδες”, τυχοδιώκτες κ.α) που κατέχουν
δεσπόζουσα θέση στους τομείς αυτούς.
Η ασύδοτη
και άνομη δραστηριότητά τους από την
εκτελεστική εξουσία αποτελεί όρο και βασική προϋπόθεση, για την εκπλήρωση της «αποστολής
τους».
Επειδή
όμως καμία εξουσία ή αρχή σε ένα δημοκρατικό κράτος δεν μπορεί και δεν
πρέπει να είναι απαλλαγμένη από το
δημόσιο δημοκρατικό έλεγχο, οι ανεξάρτητες αρχές, πρέπει να λογοδοτούν και να
ελέγχονται απ’ευθείας από το κοινοβούλιο, μέσω των επιτροπών του(π.χ. επιτροπή
Θεσμών και Διαφάνειας) αφού η Βουλή αποτελεί αντικειμενικά στα δημοκρατικά
καθεστώτα «κυβερνώσα δύναμη». Μερικές μάλιστα από αυτές λόγω της κρισιμότητάς
τους κατοχυρώνονται και συνταγματικά.(ΑΣΕΠ, ΑΠΔΠ,ΣΠ,ΑΔΑΕ,ΕΣΡ)
Οι
αρχές αυτές, δεν διαμορφώνουν πολιτικές δικές τους, ανεξάρτητα από τις
κυβερνήσεις. Απλώς, στο πλαίσιο της εφαρμογής του Συντάγματος και των νόμων
καθώς και της εκάστοτε κυβερνητικής πολιτικής, εκτελούν διοικητικές πράξεις, επιβάλουν ρυθμίσεις και ελέγχους, γνωμοδοτούν, αδειοδοτούν σύμφωνα με το εκάστοτε ισχύον νομικό, εθνικό
και ευρωπαϊκό πλαίσιο.
Τι
γίνεται στην Ευρώπη
Ιδιαίτερα
η Ευρωπαϊκή Ένωση, στην προσπάθειά της να χαράξει κοινές πολιτικές ή να
εναρμονίσει δραστηριότητες των
κρατών–μελών της σε συγκεκριμένους τομείς, αξιοποιεί το θεσμό των ανεξάρτητων
διοικητικών αρχών, του προσδίδει ρυθμιστικές αρμοδιότητες και κύρος, ώστε να εξασφαλίζεται η αντικειμενικότητα,
η ευελιξία, η μειωμένη κυβερνητική
εξάρτηση, και η ασύδοτη δραστηριότητα των παντός είδους κέντρων
οικονομικής ισχύος και συντεχνιακών συμφερόντων σε βάρος του δημόσιου
συμφέροντος, στους τομείς που ελέγχουν,
σύμφωνα με τις ενωσιακές ρυθμίσεις, αλλά και αποδοχή ευρύτερης κοινωνικής συναίνεσης (από την αυστηρή εφαρμογή σημαντικών Κοινοτικών
Οδηγιών). Ανεξάρτητα από αποκλίνουσες ή επί μέρους διαφορετικές εκτιμήσεις και
σκοπιμότητες των εθνικών εξουσιών των κρατών μελών ή των ανταγωνιζόμενων, στο
πλαίσιο της ευρωπαϊκής αγοράς, ισχυρών οικονομικών συμφερόντων. Χαρακτηριστικά
παραδείγματα οι τομείς των επικοινωνιών και της ενέργειας, όπου τα
ενδιαφερόμενα συμφέροντα στους κόλπους τους είναι κολοσσιαία και εν πολλοίς διαπλεγμένα
και οι επιπτώσεις, της ανεξέλεγκτης και διαμεσολαβητικής δράσης τους, είναι καταστροφικές
για τη δημοκρατική νομιμότητα, την εθνική οικονομία και την κοινωνία των
πολιτών.
Η ιστορική τους διαδρομή.
Στην Ελλάδα οι αρχές αυτές εντάχθηκαν στο
σύστημα των εθνικών διοικητικών
εξουσιών, στις αρχές της δεκαετίας του 90, με νομοθετικές πράξεις του κοινού
νομοθέτη και το 2001 ορισμένες από αυτές περιβλήθηκαν από το κύρος του
Αναθεωρημένου Συντάγματος.
Βεβαίως η καθιέρωσή τους στο σύστημα εξουσιών της
χώρας δεν έγινε σιωπηρώς και αυτομάτως. Αντιμετώπισαν επιφυλάξεις από τους εκπροσώπους
της δικαστικής εξουσίας αλλά και από δογματικές πολιτικές αντιλήψεις διότι
αναπτύσσονται σε πεδία που μέχρι πρότινος επόπτευε αποκλειστικά η δικαιοσύνη, από
τις κυβερνήσεις διότι η ανεξαρτησία τους ενοχλούσε ή προκαλούσε «αγκυλώσεις»
στην εφαρμογή των κυβερνητικών σχεδίων, από
συντηρητικούς κομματικούς κύκλους σε όλη την κλίμακα των πολιτικών και
ιδεολογικών αναφορών, από τους οικονομικούς ανταγωνιστές των αγορών και τα
ιδιωτικά συμφέροντα, αλλά από τους κοινωνικούς φορείς και τις οργανώσεις τους οι
οποίοι παρακολουθούν με απογοήτευση την
προσπάθεια εξάρτησής και ενσωμάτωσής των Ανεξάρτητων Αρχών στην κεντρική
εξουσία, αντί της ανεξαρτησίας και της αυτοτέλειάς τους, αλλά και τις σκόπιμες
καθυστερήσεις στη συγκρότησή τους, στην υποδομή τους και στην
αποτελεσματικότητά τους.
Το σοβαρότερο όμως μειονέκτημά τους ήταν και είναι, η
έλλειψη κύρους, αξιοπιστίας και ουσιαστικής κοινωνικής αποδοχής τους, στους
τομείς που τάχθηκαν να ρυθμίσουν ή να ελέγξουν, ακριβώς διότι χειραγωγούνται
από την εκάστοτε κυβερνητική εξουσία, καθώς και οι διαφοροποιήσεις των ρυθμιστικών εποπτικών και κανονιστικών αρμοδιοτήτων τους ανάλογα με τις επιλογές και τις επιδιώξεις της Κεντρικής διοίκησης. Στη περίοδο της πολύμορφης κρίσης της
χώρας μας η χειραγώγηση ή και η περιθωριοποίηση των περισσοτέρων από αυτές
είναι προκλητική. Τρία κραυγαλέα παραδείγματα, το Εθνικό Συμβούλιο
Ραδιοτηλεόρασης, η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας
και η Εθνική Στατιστική Υπηρεσία.
Στις τρεις αυτές Αρχές προκλήθηκαν προβλήματα από τον τρόπο λειτουργίας τους αλλά και από τον ασφυκτικό έλεγχο που τους ασκήθηκε από την Κυβέρνηση. Αποτέλεσμα να προκληθούν σοβαρές αμφισβητήσεις του κύρους τους και των αποφάσεών τους. Έγιναν για αυτό προσπάθειες αναδιάρθρωσης της λειτουργίας τους με παρέμβαση της Κεντρικής Διοίκησης και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η Εθνική Στατιστική Υπηρεσία επανιδρύθηκε ως Ανεξάρτητη Αρχή με αυξημένες αρμοδιότητες και ενισχυμένη την ανεξαρτησία της και του κύρους της από την Κεντρική εξουσία, με κύριο στόχο την ενίσχυση της αξιοπιστίας τωντων ελληνικών στατιστικών σχοιχείων σχετικά με τα δημοσιονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η χώρα. Στη νέα μορφή της προβλέπεται και η συμμετοχή εκπροσώπου της Eurostat στη διοίκησή της.
Ανάλογη ενίσχυση θεσμοθετήθηκε στη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ) προκειμένου με ενισχυμένους και πιο ανεξάρτητους όρους ρυθμιστικής παρέμβασής της να αντιμετωπιστούν τα μεγάλα προβλήματα και οι καθυστερήσεις προσαρμογής της Ενεργειακής Αγοράες της χώρας στην Ενιαία Εσωτερική Ευρωπαϊκή Αγορά Ενέργειας. Στο Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης προστέθηκαν επι πλέον ρυθμιστικές και εποπτικές αρμοδιότητες, αλλά υποβαθμίστηκε ο συνταγματικός ρόλος τους και η υπόσταση της σύνθεσής του σε παραλυτικό βαθμό.Το σημερινό Συμβούλιο της Αρχής αυτής έχει 12 και πλέον χρόνια θητείας με ελλειπή σύνθεση και υπερβαίνει τα όρια της νομιμότητας Στις τρεις αυτές ενισχυμένες Ανεξάρτητες Αρχές διαφέρει και ο τρόπος εκλογής των του επικεφαλής και των μελών τους.
Στις τρεις αυτές Αρχές προκλήθηκαν προβλήματα από τον τρόπο λειτουργίας τους αλλά και από τον ασφυκτικό έλεγχο που τους ασκήθηκε από την Κυβέρνηση. Αποτέλεσμα να προκληθούν σοβαρές αμφισβητήσεις του κύρους τους και των αποφάσεών τους. Έγιναν για αυτό προσπάθειες αναδιάρθρωσης της λειτουργίας τους με παρέμβαση της Κεντρικής Διοίκησης και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η Εθνική Στατιστική Υπηρεσία επανιδρύθηκε ως Ανεξάρτητη Αρχή με αυξημένες αρμοδιότητες και ενισχυμένη την ανεξαρτησία της και του κύρους της από την Κεντρική εξουσία, με κύριο στόχο την ενίσχυση της αξιοπιστίας τωντων ελληνικών στατιστικών σχοιχείων σχετικά με τα δημοσιονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η χώρα. Στη νέα μορφή της προβλέπεται και η συμμετοχή εκπροσώπου της Eurostat στη διοίκησή της.
Ανάλογη ενίσχυση θεσμοθετήθηκε στη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ) προκειμένου με ενισχυμένους και πιο ανεξάρτητους όρους ρυθμιστικής παρέμβασής της να αντιμετωπιστούν τα μεγάλα προβλήματα και οι καθυστερήσεις προσαρμογής της Ενεργειακής Αγοράες της χώρας στην Ενιαία Εσωτερική Ευρωπαϊκή Αγορά Ενέργειας. Στο Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης προστέθηκαν επι πλέον ρυθμιστικές και εποπτικές αρμοδιότητες, αλλά υποβαθμίστηκε ο συνταγματικός ρόλος τους και η υπόσταση της σύνθεσής του σε παραλυτικό βαθμό.Το σημερινό Συμβούλιο της Αρχής αυτής έχει 12 και πλέον χρόνια θητείας με ελλειπή σύνθεση και υπερβαίνει τα όρια της νομιμότητας Στις τρεις αυτές ενισχυμένες Ανεξάρτητες Αρχές διαφέρει και ο τρόπος εκλογής των του επικεφαλής και των μελών τους.
Για το
ρόλο και την προοπτική των ανεξάρτητων διοικητικών αρχών που υπό προϋποθέσεις
π.χ με κυβέρνηση της Αριστεράς, είναι δυνατόν να παίξουν αποφασιστικό ρόλο στην
προστασία των συμφερόντων της κοινωνίας,
εκκρεμεί μια σε βάθος συζήτηση στα πλαίσια του ΣΥΡΙΖΑ, διότι οι απόψεις που
κυκλοφορούν στους κόλπους του είναι αντιφατικές έως και αποκλίνουσες λόγω
περιορισμένης ενημέρωσης στο σημαντικό αυτό θέμα που συναρτάται με την θεσμική
υπόσταση της Δημόσιας Διοίκησης που ως γνωστόν νοσεί θανάσιμα στην Ελλάδα..
Ο ρόλος των κυβερνήσεων.
Το
ΠΑΣΟΚ αποτελεί εκ των πραγμάτων τον πολιτικό φορέα που τις εισήγαγε στη χώρα
μας το 1990, στην Ευρώπη εισήχθηκαν το 1980. Όμως, όπως όλες τις θεσμικές
αλλαγές, που επιχείρησε κατά καιρούς να υλοποιήσει, τις προώθησε αρχικά με
εκκωφαντικό επικοινωνιακό θόρυβο και στη συνέχεια επιχείρησε να τις ενσωματώσει
στο «σύστημα ΠΑΣΟΚ». Κραυγαλέο παράδειγμα το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης
(ΕΣΡ) που από την ίδρυσή του μέχρι σήμερα δεν μπόρεσε να ρυθμίσει το άναρχο
ραδιοτηλεοπτικό τοπίο που αναπτύσσονταν μέσα στο θερμοκήπιο της διαμεσολάβησης των Μ.Μ.Ε από την κεντρική εξουσία. Κατάσταση
που διατηρείται και διαιωνίζεται προκλητικά και σήμερα σε υπερθετικό βαθμό. Η
Ελλάδα είναι η μόνη ευρωπαϊκή χώρα όπου
όλα τα Οπτικοακουστικά μέσα λειτουργούν σε συνθήκες ανομίας για πολλές
δεκαετίες
Η Ν.Δ,
κατά την περίοδο που ήταν στην αντιπολίτευση, πρόβαλε, το ρόλο και τη
λειτουργία των αρχών αυτών (Προσωπικά δεδομένα, Συνήγορος του πολίτη, ΕΣΡ,
ΑΔΑΕ, Επιτροπή Ανταγωνισμού, Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας). Όταν αντιλήφθηκε, κατά
την άσκηση της κυβερνητικής εξουσίας, τα εμπόδια που προκαλούν και τα
δημοκρατικά αντίβαρα, που κρεμούσαν στον κορμό της πολιτικής της, οι
ανεξάρτητες αρχές, άλλαξε τροπάριο. Στόχος έγινε και για αυτήν η ένταξή τους
στο δικό της σύστημα εξουσίας. Μεθόδευσε θεσμικά και νομικά αλλαγές στις
συνθέσεις των Συμβουλίων τους και στο νομικό πλαίσιο που διέπει τη λειτουργία,
στις πιο κρίσιμες από αυτές και στιγμάτισε το στελεχικό δυναμικό τους, με
έντονες αμφισβητήσεις για τις ανεξάρτητες
αρχές που δεν ελέγχει, ενώ προώθησε στην κορυφή των κρισιμότερων από αυτές συνταξιούχους δικαστές. Αποτέλεσμα να βρίσκονται
σήμερα οι περισσότερες σε νομική αμφισβήτηση, στο χαμηλότερο σημείο της αξιοπιστίας τους και παράλληλα να δέχονται
επιθέσεις από τους βουλευτές όλων των πτερύγων της Βουλής για να αποδυναμωθεί
τελικά πλήρως το κύρος και η αξιοπιστία τους. Πολιτικές απόψεις που
εμφιλοχωρούν και στην Αριστερά κυρίως της
δογματικής προέλευσης, Η Πολιτική αυτή έχει φέρει ήδη αρνητικά αποτελέσματα σε
βάρος των κοινωνικών αναγκών. Οι περισσότερες και σημαντικότερες αρχές
λειτουργούν πλέον ως εξαρτήματα της κεντρικής διοίκησης ή είναι στην ουσία ανενεργές .
Ο
σημαντικότερος λόγος της αδυναμίας των Ανεξάρτητων Αρχών να ελέγξουν και να ρυθμίσουν τους τομείς που
εποπτεύουν, είναι ότι στους τομείς αυτούς που έχει υιοθετηθεί η απορύθμιση, επικρατεί θεσμικό χάος.
Κραυγαλέα παραδείγματα που εκθέτουν διεθνώς τη
χώρα μας, το άναρχο τοπίο στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης και η μη νόμιμη
λειτουργία των Ραδιοτηλεοπτικών Σταθμών επί εικοσιπενταετία (από το 1989), η
ανυπαρξία εποπτείας του αθέμιτου ανταγωνισμού, η αδιαφάνεια στη μετοχική
σύνθεση των κεφαλαίων των ιδιοκτητών των μέσων, η επικράτηση της συγκέντρωσης
και εναρμονισμένων πρακτικών στις αγορές, η ανικανότητα προστασίας των προσωπικών δεδομένων και της
ανθρώπινης αξιοπρέπειας των πολιτών και των ανηλίκων, η προκλητική έλλειψη
πολυφωνικής και ελεύθερης τεκμηριωμένης ενημέρωσης στα συστημικά ΜΜΕ, η
διασφάλιση του απορρήτου των Επικοινωνιών.
Η
διαδικασία αδειοδότησής τους, οι οριοθετήσεις και απαγορεύσεις που την
συνοδεύουν, όπως η αποφυγή συγκέντρωσης
υπερβολικής δύναμης επιρροής από ένα ιδιοκτήτη Μ.Μ.Ε (Αποφυγή δημιουργίας
δεσπόζουσας θέσης στην ραδιοτηλεοπτική αγορά), η απαγόρευση άσκησης
ασυμβίβαστων δραστηριοτήτων, η δημόσια γνώση του τρόπου απόκτησης οικονομικών
μέσων για την ίδρυση ραδιοφωνικού ή τηλεοπτικού σταθμού, η ονομαστικοποίηση των
μετοχών και η μερική απαγόρευση συμμετοχής
ξένου κεφαλαίου, ο έλεγχος διαφάνειας στη μετοχική σύνθεση του
κεφαλαίου, από τον ιδιοκτήτη του μέσου, τους
εταίρους του, ημεδαπούς ή αλλοδαπούς, το βασικό μέτοχο, το διευθυντικό
στέλεχος της επιχείρησης, και τα κάθε είδους παρένθετα πρόσωπα, όπως συζύγους,
συγγενείς οικονομικά εξαρτημένα άτομα ή εταιρείες, τους μετόχους της
επιχείρησης μέχρι φυσικού προσώπου, αν
εφαρμοστούν με συνέπεια μπορεί να αποκλείσουν ή να περιορίσουν στο ελάχιστο τα
ελλείμματα της διαφάνειας και της οικονομικής διαπλοκής, να επιβάλλουν την
εφαρμογή του «πόθεν έσχες» και τον έλεγχο της οικονομικής αυτοτέλειας των
ιδιοκτητών, τις αρχές της πολυφωνίας και
της αντικειμενικότητας στην ενημέρωση, της ποιότητας στην ψυχαγωγία και την
επιμόρφωση.
Η θέση της Ριζοσπαστικής Αριστεράς
Ο Συνασπισμός της Αριστεράς που ήταν ο
προάγγελος του ΣΥΡΙΖΑ, συνέβαλε στη δημοκρατικοποίηση του
θεσμού των Ανεξάρτητων Αρχών. Η επιλογή των μελών των συμβουλίων τους
και η θεσμική κάλυψη της προσωπικής και λειτουργικής ανεξαρτησίας των μελών
τους, στις συνταγματικά κατοχυρωμένες αρχές, από τη Βουλή των Ελλήνων, ήταν
πρόταση του (στην περίοδο του Συνασπισμού), που τελικά υιοθετήθηκε και στο Αναθεωρημένο
Σύνταγμα του 2001 (Άρθρο 101Α).
Σήμερα στον
μνημονιακό αρμαγεδδώνα η λειτουργία των
Ανεξάρτητων Αρχών εκτός από τις πέντε συνταγματικά κατοχυρωμένες έχουν
επεκταθεί «σωρηδόν» σε πολλούς διοικητικούς
τομείς { περίπου εκατό τον αριθμόν}, είναι αδιαφανής και ψευδεπίγραφη. Στην
ουσία οι περισσότερες είναι ενσωματωμένες στο σύστημα της κεντρικής εξουσίας, με
αποτέλεσμα να έχει απολεσθεί, ο ανεξάρτητος ρόλος τους, ενώ η λειτουργία τους είναι
υπονομευμένη και ελέγχεται πλήρως από την κυβέρνηση. Αποτέλεσμα να ακούγονται
διάφορες επιφυλάξεις και παραφωνίες προς τη λαθεμένη κατεύθυνση, της ενδεχόμενης κατάργησή τους.
Στη
χώρα μας που κυριαρχεί το Πρωθυπουργικό διοικητικό σύστημα η κεντρική εξουσία παραμένει ισχυρή και
συγκεντρωτική, υποτάσσοντας στην πρακτική λειτουργία της, όλους τους θεσμούς
του κράτους ακόμη και τους συνταγματικά κατοχυρωμένους. Η ανεξάρτητη, αξιόπιστη
και διαφανής λειτουργία των Ανεξάρτητων Διοικητικών αρχών διαμορφώνει ένα ισχυρό πλαίσιο «δημοκρατικών αντίβαρων» για τη
ρύθμιση της λειτουργίας ευάλωτων τομέων της οικονομίας. Η
ΑΔΑΕ, η Επιτροπή Ανταγωνισμού, το ΕΣΡ, έχουν εγκαταλειφτεί στην τύχη τους, έχουν
χάσει πλέον τον έλεγχο του θεσμικού ρόλου τους και του αντικειμένου που
υποτίθεται ότι εποπτεύουν, με αποτέλεσμα να στραπατσάρεται προκλητικά ο νομικός
πολιτισμός μας, η λειτουργία του υγιούς ανταγωνισμού, ο πολιτικός πλουραλισμός η
ελευθερία στην ενημέρωση και η προστασία της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και της
παιδικής ηλικίας.
Η Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και
Ταχυδρομείων (ΕΕΤΤ) και η Επιτροπή Ανταγωνισμού έχουν μεταλλαχθεί από
Ανεξάρτητες Αρχές σε προκλητικούς υποστηριχτές των αδιαφανών νεοφιλελεύθερων επιδιώξεων και
μεθοδεύσεων των εκάστοτε συντηρητικών κυβερνήσεων της Ν.Δ, του ΠΑΣΟΚ και σήμερα
της μνημονιακής συγκυβέρνησης, στους αντίστοιχους τομείς της ενέργειας και των
επικοινωνιών.
Ειδικότερα
στον ενεργειακό τομέα η περιβόητη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ) έχει
εξελιχθεί μετά και την αναβάθμισή της σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές οδηγίες
ΕΚ/72/2009 και ΕΚ/73/2009, στο μακρύ χέρι της κυβέρνησης για την απορρύθμιση
του Εθνικού Ενεργειακού Συστήματος, τη δημιουργία της στρεβλής και
διαπλεκόμενης ενεργειακής αγοράς και της
ιδιωτικοποίησης κρίσιμων δημόσιων ενεργειακών επιχειρήσεων (ΑΔΜΗΕ, ΔΕΠΑ. ΔΕΦΑ,
ΔΕΗ) και έπεται η συνέχεια.
ΟΙ
Ανεξάρτητες Αρχές δεν ανανεώνονται πλέον
ούτε θεσμικά με νέα μέλη, είναι εγκαταλελειμμένες στα χέρια υπερήλικων Προέδρων,
που ασκούν τυπικά τα καθήκοντά τους καθ’ υπέρβαση της ισχύουσας νομοθεσίας με
αποτέλεσμα οι αποφάσεις τους να καταπίπτουν στα δικαστήρια.. Κάτω δε από την
αναδυόμενη οσμή σκανδάλων αναγκάζουν ακόμη
και τους επικεφαλείς μεγάλων επιχειρήσεων (ΔΕΗ κ.α) που λειτουργούν στους
τομείς που εποπτεύουν, να διαμαρτύρονται κατά καιρούς δημοσίως και να
παραιτούνται ή να αγνοούνται ως θεσμικοί παράγοντες, διότι πλήττονται οι
επιχειρήσεις που διοικούν και τα συμφέροντα του κοινωνικού συνόλου από τις
κατευθυνόμενες μεθοδεύσεις που επιχειρούνται από την ανεξέλεγκτη και
αντιδημοκρατική εξουσία της κυβέρνησης
των μνημονίων, και των ενεργούμενων από
την κυβέρνηση Αρχών, αφού έχει παύσει η
αυτοτελής και ανεξάρτητη λειτουργία τους και έχουν ενσωματωθεί στον αδιαφανή,
ασύδοτο και κατευθυνόμενο κρατικό μηχανισμό.
Δια ταύτα, οι αρχές αυτές στο σύνολό τους αποτελούν ένα
νέο πεδίο πολιτικής αντιπαράθεσης, που χρήζει, επίκαιρης αξιολόγησης, εξέτασης
αναδιάρθρωσης και παρέμβασης, με τη δέουσα σοβαρότητα από το ΣΥΡΙΖΑ, για να μην
πισωγυρίσουμε οριστικά σε περιόδους του ασύδοτου κρατισμού δίπλα στην πλήρη νεοφιλελεύθερη
ασυδοσία της Κεντρικής Διοίκησης σε συνθήκες οικονομικής, θεσμικής και κοινωνικής κρίσης που μαστίζει τη χώρα μας,
ότι δηλαδή πιο απάνθρωπο έχει να επιδείξει η νέα καπιταλιστική βαρβαρότητα. Προφανώς
υπάρχει ζήτημα συνολικής αξιολόγησης, περιορισμού κάποιων από αυτές, τυχόν
αναβάθμιση και συνταγματική θωράκιση άλλων, νέων θεσμικών όρων λειτουργίας και
επιλογής μελών, αναδιάρθρωση αρμοδιοτήτων και θεσμικής ισχύος τους και πλήρους διαφανούς,
δημοκρατικής και αυτοτελούς λειτουργίας του Ο ΣΥΡΙΖΑ ενόψει και της διεκδίκησης
της κυβερνητικής εξουσίας δεν μπορεί να σφυρίξει ακόμη αδιάφορα για το χάλι των
Ανεξάρτητων Διοικητικών Αρχών, κατάσταση που θα τη βρει μπροστά του.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου