Μέσα επικοινωνίας στο σύγχρονο κόσμο

Σύγχρονα Μέσα επικοινωνίας

Είναι κοινός τόπος, ότι τα  Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας (ΜΜΕ)  διαδραματίζουν σήμερα κυρίαρχο ρόλο στη λειτουργία των σύγχρονων δημοκρατικών κοινωνιών.  Παρεμβαίνουν σε όλους τους τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας, στην οικονομία, στην εκπαίδευση, στον πολιτισμό και αλλού.

Διαμορφώνουν νέα πρότυπα και αξίες με θετικό και αρνητικό τρόπο. Επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό την κοινή γνώμη, με τις επιλογές των γεγονότων των κειμένων και των εικόνων, διαμορφώνουν έννοιες και επιβάλλουν κατηγορίες, πολιτικές, ιδεολογικές, κοινωνικές, εθνικές,  γεωγραφικές, ψυχολογικές, τις οποίες χρησιμοποιούν για να καταστήσουν τα  γεγονότα και τις εικόνες κατανοητές. Επομένως καθορίζουν όχι μόνο αυτό που βλέπουμε από τον κόσμο  αλλά και τον τρόπο που βλέπουμε τον κόσμο, αυτό που ονομάστηκε με μία φράση  εικονική πραγματικότητα.

Από μια οπτική, αποτελούν τη μια από τις κορυφές του ανάστροφου τριγώνου άσκησης της καπιταλιστικής εξουσίας ανά τον κόσμο.

 Έχουμε εισέλθει σε μια εποχή στην οποία οι κλασικές νέοαποικιακές πρακτικές χειραγώγησης  της κοινής γνώμης μοιάζουν με ήπια επεισόδια.

Παρόλα αυτά η πληροφορία παραμένει θεμελιώδης αρχή για την ομαλή πορεία της κοινωνίας και δεν μπορεί να υπάρχει δημοκρατία χωρίς τις μέγιστες, ελεύθερες πληροφορίες.

Στο τέλος της πρώτης φάσης της ανάπτυξης των ραδιοτηλεοπτικών μέσων δεκαετία του 80 τα ΜΜΕ κατηγορήθηκαν ότι έχουν γίνει όργανα της εξουσίας. Η κατάργηση των διαφόρων μορφών λογοκρισίας αντικαταστάθηκε με τη θεσμοθέτηση ανεξάρτητων ρυθμιστικών αρχών Στη δεύτερη εποχή της υποψίας στις αρχές του 21^ου αιώνα η σημερινή ανησυχία των πολιτών στα προηγμένα κράτη είναι ότι τα τρία κυρίαρχα πεδία, της ενημέρωσης της επικοινωνίας και του πολιτισμού σε μια πλήρη, ελεγχόμενη και ενιαία αγοραία διάσταση αποτέλεσαν με τη συμβολή της υψηλής τεχνολογίας το  συγκροτημένο και πανίσχυρο πεδίο της νέας καπιταλιστικής ολοκλήρωσης.  Επομένως τα Μέσα Επικοινωνίας δεν ελέγχονται από την κοινωνία, δεν χειραγωγούνται από την εξουσία παρά μόνον ρυθμίζονται σε συνθήκες ευρύτερων  συναινέσεων, για να προστατεύουν τις ανθρώπινες αρχές και αξίες, και την πολυφωνία όπως αυτές ορίζονται  από την παγκόσμια κοινότητα και περιορίζονται μόνο με βάσει την ισχύουσα αντιμονοπωλιακή νομοθεσία όταν και όπου υπάρχει.

Η οπτικοακουστική βιομηχανία ασκεί σημαντική επιρροή στη μετάδοση, ανάπτυξη και στην οικοδόμηση πολιτισμικών ταυτοτήτων και κοινωνικών προτύπων. Ιδιαίτερα επηρεάζει την οργάνωση των κοινωνιών, την ανθρώπινη συγκρότηση και ιδιαιτέρως τη  παιδική και νεανική ηλικία  

Η εισαγωγή της ψηφιακής τεχνολογίας σηματοδοτεί ένα ποιοτικό  άλμα στο πεδίο της τεχνολογικής σύγκλισης και έχει ήδη επιφέρει σημαντικές ανατροπές στην οπτικοακουστική  βιομηχανία, ανοίγοντας και νέους επικοινωνιακούς δρόμους στις κοινωνίες των πολιτών μέσω του διαδικτύου (Internet) και της κοινωνικής δικτύωσης.

Συγκέντρωση και Κυριαρχία

Ο παράγοντας που περισσότερο από κάθε άλλον άλλαξε την οικονομική βάση των μέσων ενημέρωσης, ήταν η συνένωση και η συνεπακόλουθη διαπλοκή των  επιχειρήσεων του τομέα των μέσων ενημέρωσης, με άλλους τομείς της βιομηχανίας της ενημέρωσης, μέσω μιας διαδικασίας ανάπτυξης και συγκέντρωσης, την οποία ακολούθησαν στην πλειονότητά τους οι μεγάλες εταιρείες, οι κοινοπραξίες και οι πολυεθνικές. Στους κόλπους αυτού του σύγχρονου βιομηχανικού κολοσσού της επικοινωνίας βρίσκονται  τα ίδια τα μέσα ενημέρωσης, δηλαδή η βιομηχανία του περιεχομένου της ενημέρωσης και της ψυχαγωγίας, η βιομηχανία των υπηρεσιών, που επεξεργάζεται και μεταδίδει την ενημέρωση και η βιομηχανία του τεχνολογικού εξοπλισμού. Όλοι αυτοί οι τομείς εντάσσονται όλο και περισσότερο σε μια οικονομία της ενημέρωσης η οποία γίνεται σταδιακά πανίσχυρη παγκόσμια οικονομία.

Παράλληλα και στα θέματα της παιδείας οι νέες τεχνολογίες και υποδομές μετασχηματίζουν  ριζικά το σύνολο ή μέρος των εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων. Μεγάλες πολυεθνικές επιχειρήσεις έχουν εισβάλει στον τομέα της εκπαίδευσης και της επιμόρφωσης, προσφέροντάς όλο και περισσότερα παιδαγωγικά εργαλεία και οπτικοακουστικά βοηθήματα. Στις κοινωνίες μας, δεν είναι δύσκολο να φανταστούμε τη στιγμή που η κατάρτιση των προγραμμάτων, η παιδαγωγική έκφρασή τους και οι πρακτικές ερμηνείες τους θα αποφεύγουν τις παραδοσιακές οργανωτικές αρχές, τους υπεύθυνους της εκπαίδευσης, ακόμη και τους εκπαιδευτικούς, κι αυτό προς όφελος  ενός μικρού αριθμού πολυεθνικών και ιδιωτικών υπερεθνικών εξουσιών.

Η πρωτοφανής συγκέντρωση γνώσης και ικανότητας δράσης ενισχύεται ακόμη περισσότερο με την απίστευτη και ασύλληπτη σε έκταση και βάθος συλλογή και διάδοση πληροφοριών από διαδίκτυο (Internet), τους δορυφόρους, οι οποίοι σε όλους τους τομείς διαβρώνουν τις εξουσίες των κυβερνήσεων, εξέλιξη την οποία οι εθνικοί ηγέτες είναι ανίκανοι να αποτρέψουν. Στο νέο αυτό ασύλληπτο σε δυνατότητες οπτικοακουστικό πεδίο ο έντυπος τύπος και το τυπωμένο χαρτί οδηγούνται προς την εξαφάνιση. 

Στο νέο εικονικό και ταυτόχρονα πολύμορφο επικοινωνιακό  περιβάλλον, οι δημοσιογράφοι αναγκάζονται να απλοποιούν το λόγο τους, δέχονται να είναι απλώς η ηχώ των τηλεοπτικών εικόνων, απογοητεύουν και χάνουν τόσο την ιδιαιτερότητά τους όσο και τους αναγνώστες τους. Οι τηλεοπτικοί παρουσιαστές ειδωλοποιούνται, παραμορφώνουν τους όρους ενημέρωσης, αναδεικνύουν την  παραπολιτική  σε αξία, επιβάλλουν το ασήμαντο ή το τοπικό και εκτοπίζουν το ευρωπαϊκό και το παγκόσμιο, ενδιαφέρονται μόνο για το στημένο, με όρους αναπαραγωγής, επικοινωνιακό υλικό. Κάνουν κατάχρηση των προκλητικών τίτλων, παρασιωπούν τις πληροφορίες που έφυγαν από την επικαιρότητα, υποβαθμίζουν τις δημοσιογραφικές αξίες της  αντικειμενικότητας, της εγκυρότητας και της διασταύρωσης των γεγονότων.

Σήμερα η επιτυχία της είδησης έχει τέσσερα βασικά χαρακτηριστικά: Εύκολη, σύντομη, διασκεδαστική, ελεγχόμενη.

Το χάσμα ανάμεσα στην υπεραπλούστευση που προωθούν μαζικά όλα πλέον τα μέσα  μαζικής ενημέρωσης, το ασύλληπτο πλήθος  των πληροφοριών που διακινούνται  μεσω της  κοινωνικής δικτύωσης και η πολυπλοκότητα της πολιτικής, οικονομικής και κοινωνικής ζωής, αποπροσανατολίζουν, απογοητεύουν και απομακρύνουν  τους πολίτες. Οδηγούν τελικά στην αποπολιτικοποίηση και στην αποδοχή του επιθυμητού, από τα ΜΜΕ, πολιτικού και ιδεολογικού προτύπου ενημέρωσης και ψυχαγωγίας.

Στη χώρα μας ειδικότερα το αποκρουστικό για την ενημέρωση σκηνικό, συμπληρώνεται με ένα προκλητικό σύστημα διαπλοκής και διαμεσολάβησης μεταξύ των Μέσων Ενημέρωσης και της Κρατικής εξουσίας που δεν έχει προηγούμενο στην Ευρώπη.

Το κρίσιμο ερώτημα που αναδύεται από την νέα πραγματικότητα  είναι, αν η έκρηξη αυτή, θα αντιμετωπίσει  κοινωνική αντίσταση, και  διεκδίκηση από τους διανοούμενους και την κοινωνία των πολιτών, για τη ρύθμιση και τη διαχείριση των Επικοινωνιών, ιδιαίτερα  της ενημέρωσης,  έναντι των κρατικών εξουσιών αλλά και των μεγάλων ομάδων επιχειρηματικών συμφερόντων, που διεκδικούν στο πλαίσιο του «ελεύθερου ανταγωνισμού» την μερίδα του λέοντος και τον έλεγχο των νέων τεχνολογικών επιτευγμάτων με όρους αγοράς, κοινωνική αναλγησία  και  πολιτισμική ένδεια.

Μοναδικό, στην κυριολεξία πεδίο, αντίστασης στη λαίλαπα αυτή, μπορεί να αποδειχτούν ο πολιτισμός, η γνώση, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και τα δημόσια οπτικοακουστικά μέσα. Δηλαδή η κοινωνία, να αντιπαρατεθεί στο ίδιο πεδίο  του ρυθμισμένου και ολοκληρωμένου συστήματος επικοινωνίας.

Θεσμοί ρύθμισης

• Σε θεσμικό επίπεδο καθοριστικό ρόλο μπορεί να διαδραματίσουν οι Ανεξάρτητες Διοικητικές Αρχές. Σε όλα τα προαναφερθέντα πεδία ο ΣΥΡΙΖΑ κόμμα προσανατολισμένο προς τη κοινωνική και οικονομική δράση δεν έχει επεξεργαστεί καμία απολύτως πρόταση δεν έχει καν ασκήσει πολιτική . Ασκεί εμπειρική και εκ των πραγμάτων  αποσπασματική πολιτική με λάθη, παραλείψεις για την αντιμετώπιση  των συστημικών ΜΜΕ, για να καλύψει τις τρέχουσες ανάγκες επικοινωνίας του. Αν μάλιστα οι ελλείψεις αυτές συνδυαστούν με τους πολιτικούς του στόχους, μπορεί να αποβούν μοιραίες και καταλυτικές ελλείψεις, ενόψει των επερχόμενων κρίσιμων πολιτικών μαχών και πολύ σοβαρών εξελίξεων.

• Το θεσμικό πλαίσιο για τη δημόσια και εμπορική ραδιοτηλεόραση(Ρ/Τ) ρυθμίζεται στο ευρωπαϊκό επίπεδο με  τρείς ισχυρούς πυλώνες, που περιγράφουν και εξασφαλίζουν με πλήρη σαφήνεια το ρόλο τους, τη λειτουργία τους  και τη σημασία των δημόσιων Ρ/Τ.

Ο πρώτος είναι το Σύνταγμα σε εθνικό επίπεδο. Στη χώρα μας θεσμοθετήθηκε πρόσφατα ισχυρό συνταγματικό πλαίσιο. Ψηφίστηκε  από την Ζ’ Αναθεωρητική Βουλή των Ελλήνων με το Ψήφισμα της 6^ης  Απριλίου του 2001.  Άρθρο  5^Α παραγρ. 1 και  άρθρο 15 παραγρ. 2. Ο δεύτερος το πρωτόκολλο Νο  9 της Ευρωπαϊκής Συνθήκης του Άμστερνταμ την οποία έχει αποδεχτεί και η Ελλάδα, και ο τρίτος η άσκηση της κυβερνητικής εξουσίας. 

• Με βάση το Ελληνικό Σύνταγμα: Διασφαλίζεται το πλαίσιο της λειτουργίας της Ρ/Τ η υποστήριξη των δημοκρατικών, κοινωνικών, πολιτιστικών και μορφωτικών αναγκών της Ελληνικής κοινωνίας, η διαφύλαξη της ελεύθερης έκφρασης, η πολυμορφία και ο πλουραλισμός στην ενημέρωση η προστασία της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και της παιδικής ηλικίας.

Παράλληλα, με τις θεσμικές  ρυθμίσεις της πολιτείας που επεπτεύονται από Ρυθμιστικές Αρχές συνταγματικά κατοχυρωμένες, αντισταθμίζονται τα ελλείμματα της πολυφωνίας του πολιτικού πλουραλισμού, της υψηλής ποιότητας ψυχαγωγίας και της διευρυμένης ανά τον κόσμο διεθνούς αντικειμενικής ενημέρωσης, που δεν καλύπτονται από τα εμπορικά ραδιοτηλεοπτικά μέσα. Για το λόγο αυτό η Δημόσια Ρ/Τ απολαμβάνει και της επιδότησης της κοινωνίας, αφού καλύπτει σφαιρικά τις ενημερωτικές, μορφωτικές και ψυχαγωγικές ανάγκες των πολιτών, ανδρών, γυναικών και νεολαίας.

•  Οι Ευρωπαϊκές Συνθήκες αποτελούν μαζί με τις σχετικές  Οδηγίες της Ε.Ε, ένα σημαντικό, ευρύτερο θεσμικό πλαίσιο. Σύμφωνα με το πρωτόκολλο της Συνθήκης του Άμστερνταμ που ενσωματώθηκε στις ενοποιημένες συνθήκες της Ε.Ε, κάθε κράτος μέλος είναι ελεύθερο να προσδιορίσει τη δομή της δημόσιας υπηρεσίας τηλεοπτικών ευρυεκπομπών (Public Broadcasting Service) και να οργανώσει τα καθήκοντά της κατά τρόπο που να εξυπηρετεί το γενικό συμφέρον. Μπορεί επίσης να υποστηρίζει οικονομικά το δημόσιο σύστημα ραδιοτηλεόρασης αρκεί η χρηματοδότηση να χρησιμοποιείται για την επιδίωξη του στόχου της δημόσιας υπηρεσίας, χωρίς να επηρεάζει τις συνθήκες εμπορίου και τον ανταγωνισμό εντός της Κοινότητας σε βαθμό αντιβαίνοντα στο κοινό συμφέρον.

Όμως σήμερα οι δημόσιοι Ρ/Τ οργανισμοί βρίσκονται μέσα σε διπλό ασφυκτικό κλοιό συμφερόντων. Από τη μία, επιχειρείται ο «εναγκαλισμός» τους από την εκάστοτε Κυβερνητική εξουσία για την εξυπηρέτηση των επικοινωνιακών επιδιώξεων της και από την άλλη, βρίσκονται στο στόχαστρο των ιδιωτικών συμφερόντων των εμπορικών Ρ/Τ Μέσων που πιέζουν να συρρικνωθεί ο ρόλος τους, για να βελτιώσουν την επιρροή τους επικοινωνιακή και διαφημιστική και να επιτύχουν καλύτερους όρους «διαμεσολάβησής» τους με το πολιτικό προσωπικό που ασκεί η κάθε κυβερνητική εξουσία.   
Προκλητική και κραυγαλέα η αντιδημοκρατική μεθόδευση του επιχειρήθηκε στην Ελλάδα με την αιφνίδια και αντιδημοκρατική  κατάργηση της Δημόσιας ΕΡΤ ΑΕ και την αντικατάστασή της με ένα νέο Δημόσιο  Ρ/Τ σχήμα που επιχειρεί να μεταλλάξει τη Δημόσια Ραδιοτηλεόραση και να εξυπηρετήσει τη συντήρηση του ιδιωτικού συστήματος ενημέρωσης που ελέγχεται πλήρως από την άρχουσα οικονομική ελίτ και διαπλέκεται με πολυδιάστατη μορφή εξάρτησης από τα κόμματα της εκάστοτε κυβέρνησης. Απαιτείται η άμεση εφαρμογή  του ισχύοντος συνταγματικού και νομικού-θεσμικού πλαισίου για τη δημόσια Ρ/Τ, που υπερβαίνει ακόμη και το ευρωπαϊκό θεσμικό πλάισιο, σχετικά με το δημόσιο  Ρ/Τ τομέα, ανεξάρτητα από τις σκοπιμότητες, παλιές και νέες, που το επέβαλαν. Τυχόν αλλαγές στο θεσμικό πλαίσιο για τα Δημόσια και τα Ιδιωτικά Ρ/Τ μέσα (π.χ για την επαναφορά του (brand name της ΕΡΤ ΑΕ, ή τον περιορισμό των Ιδιωτικών Ρ/Τ σταθμών),  θα προκύψουν από την μελοντική παρέμβαση της κυβέρνησης της Αριστεράς μετά από σοβαρή έρευνα και ολοκληρωμένο θεσμικό πλαίσιο.
Τα προβλήματα των απολύσεων στα ΜΜΕ θα ήταν λάθος να αντιμετωπισθούν μονομερώς, μόνο για την περίπτωση των απολυμένων της πρώην ΕΡΤ ΑΕ. Πρέπει στις παρεμβάσεις να συνπεριληφθούν για λόγους κοινωνικής δικαιοσύνης και οι χιλιάδες απολυμένοι του ιδιωτικού τομέα (Ελευθεροτυπία, Αλτερ, 902, Βήμα κ.α) που προκλήθηκαν με εξίσου βίαιο και οδυνηρό τρόπο. Η Αριστερά οφείλει να παρέμβει συνολικά και χωρίς διακρίσεις στο πρόβλημα των απολύσεων στα ΜΜΕ. 

• Ο τρίτος πυλώνας  είναι η πολιτική παρέμβαση στο επίπεδο διαχείρισης της εξουσίας και αποσαφήνισης των όρων, της έκτασης, του πλήθους, του είδους, και του τρόπου λειτουργίας των εμπορικών οπτικοακουστικών μέσων. Επιβάλλεται:

√ Θεσμική παρέμβαση με συγκεκριμένη κυβερνητική βούληση για την  κατάργηση των παράνομων οικονομικών προνομίων των ιδιωτικών μέσων ενημέρωσης, των αδιαφανών στοιχείων της σύνθεσης του μετοχικού κεφαλαίου και τα ασυμβίβαστα των μετόχων,  των θεσμικών στρεβλώσεων, που πρόσφατα ενισχύθηκαν προκλητικά με την εισαγωγή της ψηφιακής τεχνολογίας και νομιμοποιούν ένα άναρχο από πολλά χρόνια πριν Ρ/Τ τοπίο. 

√ Ενίσχυση των Ανεξάρτητων Αρχών που ελέγχουν, εποπτεύουν και ρυθμίζουν τη λειτουργία, τη χορήγηση αδειών, το ιδιοκτησιακό καθεστώς, όλων των Ρ/Τ Μέσων (ΕΣΡ, ΕΕΤΤ, Επιτροπή Ανταγωνισμού).

√ Διασφάλιση των πλεονεκτημάτων των Δημόσιων Ρ/Τ Μέσων και κυρίως του ανεξάρτητου  ρόλου τους, ως οδηγού των εξελίξεων  στις οπτικοακουστικές υπηρεσίες κυρίως στον πολιτισμό κααι στον απόδημο ελληνισμό, στή γνώση (τηλε-υγεία, τηλε-παιδεία, τηλε-ενημέρωση) και στην πολυφωνική και ανεξάρτητη ενημέρωση, στην νέα πολύμορφη και εκρηκτική ψηφιακή εποχή. 

√ Εδραίωση της  οικονομικής διαφάνειας στη μετοχική σύνθεση του κεφαλαίου και του υγιούς ανταγωνισμού των βιώσιμων μόνο εμπορικών μέσων.

√ Ρύθμιση και εποπτεία των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, ώστε να διασφαλιστούν η ανθρώπινη αξιοπρέπεια, η προστασία της παιδικής παιδική ηλικίας και η ελεύθερη διακίνηση ιδεών και απόψεων στα κοινωνικά δίκτυα.

Έντυπη δημοσιογραφία

Οι νέες τεχνολογίες ευνοούν προφανώς της εξάλειψη της έντυπης έκδοσης. Όσο αυξάνονται οι τεχνολογικές εξελίξεις στην επικοινωνία τόσο συρρικνώνεται η ιδιαιτερότητα της δημοσιογραφίας. Ο αριθμός των ομάδων ή ατόμων που παράγουν επικοινωνία αυξάνεται και επιτρέπει στον καθένα να γίνει με το δικό του τρόπο δημοσιογράφος. Σήμερα το αναδυόμενο επάγγελμα είναι ο άνθρωπος των πολυμέσων Αν τελικά ο κάθε πολίτης όπως δείχνει η τάση γίνει δημοσιογράφος, τι θα απομείνει στους επαγγελματίες. Αυτό το κρίσιμο ερώτημα βρίσκεται σήμερα στο επίκεντρο της κρίσης της έντυπης δημοσιογραφίας. Τα διεθνή γεγονότα και παραδείγματα που επιβεβαιώνουν την ανάγκη απαντήσεων.   

Συνταγματική και νομική  ρύθμιση αλλά κυρίως πολιτική βούληση και κοινωνική παρέμβαση είναι όπλα των σύγχρονων κοινωνιών για την αντιμετώπιση των αρνητικών προκλήσεων στον αναγκαίο, ευαίσθητο  και αναπτυσσόμενο άναρχα πλέον τομέα των ΜΜΕ. Η Ελλάδα είναι η μοναδική ευρωπαϊκή χώρα που δεν μπόρεσε να αναπτύξει μέχρι σήμερα ένα μαζικό και οργανωμένο κίνημα παρέμβασης χρηστών/καταναλωτών στα ραδιοτηλεοπτικά και μιντιακά δρώμενα, ενώ δεν υπάρχει αξιόπιστο και μαζικό δίκτυο για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των πολιτών ανδρών και γυναικών. Τα υπαρκτά κινήματα που δρουν σήμερα στα ΜΜΕ είτε είναι συντεχνιακά είτε  χειραγωγούνται από κυβερνητικά κέντρα είτε  είναι αδύναμα και αναποτελεσματικά διότι περιορίζονται σε ένα στενό κύκλο ανθρώπων που δεν εξασφαλίζουν την εμπιστοσύνη και την συναίνεση των πολιτών.

Παρόλα αυτά όμως η σφαιρική και σε βάθος ενημέρωση, εξακολουθεί να αποτελεί μια σημαντική παραγωγική δραστηριότητα που όμως είναι αδύνατο να ασκηθεί χωρίς προσπάθεια. Απαιτεί μια πραγματική διανοητική συμμετοχή και δαπάνη. Μια δραστηριότητα σημαντική στα δημοκρατικά καθεστώτα, ώστε να αξίζει να της αφιερώσει ο πολίτης ένα μέρος του χρόνου του και της προσοχής του, γιατί είναι μια κοινωνική άσκηση και στοχεύει στη διαμόρφωση υπεύθυνων και ενεργών πολιτών. Η αξία αυτή πρέπει να παραμείνει ζωντανή για να μην βρεθούμε κάποτε μπροστά στο τέλος της έντυπης δημοσιογραφίας.

Δια ταύτα η κοινωνία των  πολιτών και των κοινωνικών κινημάτων, ο ΣΥΡΙΖΑ, οι προοδευτικές δυνάμεις των δημοσιογράφων και οι ενώσεις τους, πρέπει να παρέμβουν για να αμβλυνθεί η καταλυτική για την ενημέρωση επιβολή της εικονικής, απολίτικης και μονόπλευρης   ενημέρωσης που οικοδομεί και στη χώρα μας το σύστημα με ταχείς ρυθμούς και στόχο την εδραίωση της  ασύδοτης και κατευθυνόμενης επικοινωνίας χωρίς αρχές και αξίες.