Επικοινωνιακά παιχνίδια στην Ενέργεια

Στη σημερινή μεταμνημονιακή εποχή, το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, παρόλο που κατά γενική ομολογία διαχειρίζεται με σύνεση, ορθολογισμό και προστασία του δημόσιου συμφέροντος τα ζητήματα της ενέργειας, δέχεται κατάφωρα άδικες και πολύμορφες επιθέσεις. Του ασκούνται σκληρές κρητικές, που προφανώς είναι αντιφατικές και αλληλοσυγκρουόμενες. Εξαπολύονται από διαφορετικές πλευρές συμφερόντων, που κυοφορούνται στον ευαίσθητο ενεργειακό τομέα επιθέσεις, διότι η ενέργεια αποτελεί κερδοφόρο πεδίο  οικονομικών δραστηριοτήτων, αν η χώρα προχωρήσει, όπως επιβάλλεται και διαφαίνεται, στην παραγωγική ανασυγκρότησή της. Υπάρχει βεβαίως και μια οπτική κρητικής, από την ακροδεξιά και τη δογματική   «αριστερά» του ΚΚΕ και της ΛΑΕ, που διαπνέεται από χυδαίο οπορτουνισμό με αναχρονιστικού τύπου σκοπιμότητες και επιδιώξεις, που όμως δεν αντέχουν σε στοιχειώδη κρητική αποτίμηση, λόγω της έλλειψής  σοβαρότητάς τους και για αυτό δεν ενοχλούν.

Η «άλλη όμως πλευρά»  των συμφερόντων, πρέπει να αντιμετωπιστεί με πολιτικά και τεχνοκρατικά επιχειρήματα, διότι προβάλλει το μηδενισμό και την ανεπάρκεια ενεργειακής πολιτικής της σημερινής κυβέρνησης, που όμως είναι ψευδεπίγραφη, υποβολιμαία και πολιτικά απαράδεκτη, διότι εκπέμπεται δια της πλαγίας επικοινωνιακής οδού, με γραφιάδες ενταγμένους σε «pay role» και όχι με το πολιτικό προσωπικό των ήδη ανύπαρκτων και πρώην λαλίστατων στον τομέα της ενέργειας, κομμάτων της αντιπολίτευσης.

Προβάλλονται για παράδειγμα, από γραφιάδες ειδικούς του ενεργειακού τομέα, καθυστερήσεις στις αναγαίες μεταρρυθμίσεις για την «περιβόητη αναδιοργάνωση της ενεργειακής αγοράς», που «παραμένει αποκλεισμένη από το ευρωπαϊκό γίγνεσθαι». Χρεώνουν με άκρως ψευδεπίγραφο τρόπο, ατολμία στην σημερινή κυβέρνηση, για τροχοπέδη σε οποιαδήποτε ρύθμιση που δήθεν προκαλεί πολιτικό κόστος και εκθέτει τη φιλοσοφία της, του προστατευτισμού, ενώ παράλληλα δημιουργεί έλλειψη ευελιξίας απέναντι στους δανειστές. Μέγα ψεύδος αφού από το 2014 πριν από την παρούσα κυβέρνηση οι τρείς αρμόδιοι θεσμοί ΡΑΕ, ΑΔΜΗΕ, ΛΑΓΗΕ προχωρούν τις αναγκαίες επεξεργασίες και ρυθμίσεις, προκειμένου να καλυφθεί το συντομότερο δυνατό και με την πρόσφατη προτροπή της σημερινής κυβέρνησης κατ’ απαίτηση των «θεσμών», η έγκαιρη  λειτουργία της εγχώριας ενεργειακής αγοράς καθώς και η δεσμευτική εναρμόνισή της με το ευρωπαϊκό μοντέλο του «τρίτου ενεργειακού πακέτου» (target model) μέχρι το τέλος του 2017. Στην κοινή πρότασή τους οι τρεις θεσμοί ΡΑΕ, ΑΔΜΗΕ και ΛΑΓΗΕ επισημαίνουν από το 2014:

«Ο εξορθολογισμός και η πραγματική απελευθέρωση της εγχώριας αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, πρωτίστως προς όφελος του Έλληνα καταναλωτή και της εθνικής οικονομίας, αναμένεται να προχωρήσουν ουσιαστικά, κάτω από τη δημιουργική πίεση που ασκεί ήδη η ενοποιούμενη, με ταχείς ρυθμούς, ευρωπαϊκή αγορά ενέργειας, μέσω της σύζευξης των εθνικών και περιφερειακών αγορών που βρίσκεται πλέον σε εξέλιξη^[. Οι τρεις εθνικοί φορείς (ΡΑΕ-ΑΔΜΗΕ-ΛΑΓΗΕ), σε στενή και αποδοτική συνεργασία μεταξύ τους, αλλά και με τις αντίστοιχες ευρωπαϊκές αρχές και οργανισμούς (Ευρωπαϊκή Επιτροπή/DG Energy & DG Competition, ACER, CEER, ENTSO-E, EUROPEX, κ.ά.), θα συμβάλλουν αποφασιστικά, στο πλαίσιο του θεσμικού τους ρόλου και με βασικό οδηγό πορείας τις απαιτήσεις του Μοντέλου Στόχου, στην αναδιοργάνωση, ομαλή μετάβαση και αποδοτική ένταξη της ενεργειακής αγοράς της χώρας μας στην ενιαία ευρωπαϊκή αγορά».

Ως γνωστόν η ολοκληρωμένη λειτουργία του νέου μοντέλου της ενιαίας ευρωπαϊκής αγοράς, που έχει ήδη καθυστερήσει, όχι από υπαιτιότητα ελληνική, αλλά από τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει το ίδιο  το μεγαλεπήβολο και δύσκολο εγχείρημα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Οι Βρυξέλες επιχειρούν να μετατρέψουν από τα μέσα της δεκαετίας του 90, την ηλεκτρική ενέργεια σε εμπορεύσιμο προϊόν, στο πλαίσιο του ενιαίου διασυνδεμένου ευρωπαϊκού συστήματος παραγωγής και μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας και την εμπορική ανάπτυξη εσωτερικής ευρωπαϊκής αγοράς ηλεκτρισμού, με μεγάλες δυσκολίες και καθυστερήσεις. Η δυσκολία του εγχειρήματος  διαφάνηκε και στη χώρα μας, που από το 1999 προσπαθεί να συγκροτήσει εγχώρια ενεργειακή αγορά ηλεκτρισμού με άκρως επιβαρυντικά και ανεπαρκή  αποτελέσματα, για την Εθνική οικονομία και τους Έλληνες καταναλωτές. Η αποτυχία των προηγούμενων κυβερνήσεων ήταν κυρίως αποτέλεσμα των απαιτήσεων, των παντός είδους νέων επιχειρηματικών  παικτών, μικρών και μεγάλων επενδύσεων στον ενεργειακό τομέα,  με ορυκτά καύσιμα ή επενδύσεων με ΑΠΕ, να επιτύχουν όλοι ανεξαιρέτως, άμεσες και προκλητικές αποσβέσεις των επενδύσεων τους, καθώς και υψηλή κερδοφορία, προφανώς σε βάρος των καταναλωτών και της εθνικής οικονομίας με την ανοχή των κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ και ΝΔ.

Παρόμοια κατάσταση επικράτησε και στον τομέα του Φυσικού Αερίου (ΦΑ) που με την σπάταλη διείσδυσή του από το 1992 μέχρι προσφάτως, κυρίως  στον τομέα παραγωγής ηλεκτρισμού και όχι στην μαζική χρήση του, στη βιομηχανία και στα νοικοκυριά, προκάλεσε ανάλογα προβλήματα στην οικονομία και στους καταναλωτές.

Κατ’ αυτόν τον τρόπο η διανομή ηλεκτρικής ενέργειας στον ηλεκτρισμό  φορτώθηκε σε συνθήκες κρίσης στη ΔΕΗ και του φυσικού αερίου(ΦΑ) έμεινε στη μέση, μόνο στην μισή Ελλάδα. Δόθηκε προκλητικό και σπάταλο βάρος στη χονδρεμπορική αγορά ηλεκτρισμού και ΦΑ, που για πέντε ολόκληρα χρόνια απομύζησε πάνω από 5 δις €, με αποτέλεσμα η αγορά να οδηγηθεί σε κρίση ρευστότητας και υπερχρέωσης. Προφανώς η σπατάλη αυτή καλύφθηκε από τους καταναλωτές, μέσω αδιαφανών διαδικασιών και τη χρήση πολυδάπανων μηχανισμών επιδοτήσεων, που τους έχω περιγράψει σε πρόσφατο άρθρο μου.

Ήλθε επομένως η σημερινή κυβέρνηση, έστω και με απαίτηση και των «Θεσμών», να καλύψει το έλλειμα ανοικτής διανομής ηλεκτρισμού και ΦΑ, με ρυθμίσεις, στο ΦΑ,  απελευθερώνοντας  την αγορά ΦΑ και στο επίπεδο της διανομής(λιανικής), προκειμένου να διασφαλισθεί το δικαίωμα πρόσβασης όλων των Ελλήνων καταναλωτών στο ΦΑ. Επίσης και στην ηλεκτρική ενέργεια, με τη  θεσμοθέτηση  αναγκαστικού περιορισμού της δεσπόζουσας θέσης της ΔΕΗ στη διανομή ρεύματος, ως επιχείρησης ανοικτής πλέον στον ανταγωνισμό, ώστε οι  καταναλωτές  να εξασφαλίσουν τη δυνατότητα επιλογής προμηθευτή ηλεκτρισμού στις νέες συνθήκες της ανοικτής ευρωπαϊκής αγοράς ηλεκτρισμού την   οποία η χώρα μας ήταν προ πολλού δεσμευμένη να υλοποιήσει. Είναι επομένως κωμικοτραγικό που οι επικοινωνιακοί γραφιάδες ωρύονται ψευδολογώντας σε βάρος του ΥΠΕΝ και των πολύ σοβαρών και προσεκτικών χειρισμών του με απόντες τους κομματικούς μηχανισμούς της αντιπολίτευσης που σιωπούν εκκωφαντικά στις συνετές επιλογές και ενέργειες του υπουργού ενέργειας Π. Σκουρλέτη. Προτίθεμαι στη συνέχεια με άλλο άρθρο μου, να ασκήσω κρητική και στις μεθοδευμένες  και σκόπιμες κρητικές σχετικά με την εξέλιξη της διασφάλισης του ΑΔΜΗΕ, της αβεβαιότητας σχετικά με τα ΝΟΜΕ , της πολιτικής του Υπουργείου ΥΠΕΝ για τους αγωγούς ΦΑ και ΥΦΑ. την ιδιωτικοποίηση της ΔΕΣΦΑ κ.α